Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp, biện pháp nâng cao chất lượng môn Tin học

iến em thích thú. Khi tôi đưa ra yêu cầu này tất cả các em đều hào hứng, thi nhau vẽ, bạn thì vẽ về ngôi nhà mơ ước, bạn lại vẽ về chiếc xe, bạn vẽ món đồ chơi mong muốn được bố mẹ mua... sau khi vẽ xong tôi cho học sinh giải thích về hình mà mình đã vẽ ra. Em nào cũng muốn nói ra suy nghĩ, mong muốn được trình bày về bức tranh của mình, làm cho không khí lớp học sôi nổi, các em thêm tự tin khi đứng trước đám đông trình bày ý kiến. 
Khi học phần mềm soạn thảo Word, các em hoàn thành các bài gõ theo yêu cầu trong sách giáo khoa, tôi sẽ cho các em viết một bài văn cảm nghĩ của mình về ngôi trường mình học, về ông bà cha mẹ, về ngày Tết cổ truyền của dân tộc, về truyền thống anh bộ đội cụ Hồ...Điều này giúp cho các em vừa được học Tin học, luyện gõ chữ, lại được làm văn, được bộc lộ những tâm tư tình cảm của mình. Làm cho các em thêm yêu thích môn học Tin học. 
Hay khi các em được học về chỉnh sửa Video, học về Power Point, tôi lại cho các em kết hợp với kiến thức được học trên Internet để tìm kiếm các hình ảnh, video, bài hát liên quan và tạo ra một sản phẩm về tình yêu quê hương, ông bà cha mẹ, hay về lịch sử Việt Nam... Khiến các em vô cùng thích thú.
Với những chủ đề mở được tôi khéo léo đưa vào với mỗi phần nội dung kiến thức các em được học ở trên, không chỉ giúp cho các em thêm hào hứng, sôi nổi học tập, phát huy được hết tích tích cực, sự sáng tạo của học sinh, mà qua đó giúp cho học sinh hiểu Tin học rất gần gũi với thực tiễn, giúp ích cho con người rất nhiều trong đời sống sinh hoạt, kể cả từ những điều nhỏ nhất. Cũng qua các sản phẩm học tập và phần trình bày của học sinh về các chủ đề đưa ra, tôi cũng sẽ hiểu hơn về tâm tư tình cảm, suy nghĩ của các em về những giá trị truyền thống cốt lõi, tình cảm đối với ông bà cha mẹ, thầy cô bạn bè, hay nói cách khác, qua đó người giáo viên có thể hiểu rõ hơn về các em để có những định hướng giáo dục toàn diện cho các em. Vì tôi cho rằng, trách nhiệm của tôi không chỉ dừng lại ở mức chỉ truyền thụ kiến thức môn học cho các em, mà còn cần phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, các tổ chức đoàn thể, gia đình, nhà trường và xã hội để giáo dục, định hướng các em phát triển toàn diện về “Đức – trí – thể - mỹ. 
	*Tôi cũng mạnh dạn thay đổi, bố cục và sắp xếp lại những nội dung kiến thức trong sách giáo khoa cho phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường. Ví dụ phần học nhạc với Encore, nhà trường chưa có hệ thống loa, tai nghe để các em thực hành, vì vậy đến phần này, tôi sẽ bổ sung các kiến thức về phần mềm soạn thảo Word cho các em, bởi vì nội dung kiến thức về phần mềm soạn mà chương trình tin học tiểu học khá ít, nhưng khi học nội dung này các em cũng giống như đang vừa học Tin học, vừa học các phân môn Tiếng Việt, giúp cho các em soạn, sửa lỗi chính tả tốt hơn. Hơn nữa khi soạn thảo sẽ tạo điều kiện để các em được thực hành nhiều hơn với bàn phím, được luyện gõ nhiều hơn. 
	*Để các em có thể học tập tốt hơn, thì việc trang bị đầy đủ dụng cụ học tập, sách giáo khoa là rất cần thiết. Song không phải học sinh nào cũng có điều kiện để mua sắm đầy đủ dụng cụ học tập, thậm chí chỉ là sách giáo khoa thôi, cũng là một gánh nặng về kinh tế khiến các em chưa thể mua sắm đầy đủ được. Trải qua nhiều năm giảng dạy tại trường, tôi đã rút ra được kinh nghiệm để có thể giúp đỡ các em có hoàn cảnh khó khăn có thể có được đầy đủ sách giáo khoa, đó là khi tôi dạy học ở các lớp, tôi thường dặn dò các em giữ gìn sách vở cẩn thận, sạch đẹp, đó cũng là một đức tính quý của người học sinh, và sau khi học xong kỳ học, năm học đó, nếu các em không để lại cho em mình hay người thân, thì tôi thường nói với các em, xin phép ý kiến phụ huynh học sinh tập hợp lại những cuốn sách còn sạch đẹp đó để hỗ trợ những em khóa sau có hoàn cảnh khó khăn. May mắn là ý tưởng này của tôi được đông đảo phụ huynh, học sinh nhiệt tình ủng hộ, từ đó các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn không còn nỗi lo thiếu sách giáo khoa nữa.
Việc làm này không những có thể giúp đỡ cho những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, mà còn giúp cho học sinh biết giữ gìn sách vở, yêu quý tài sản tri thức vô giá của mình, khơi dậy tình yêu thương con người với nhau, tinh thần tương thân, tương ái, lá lành đùm lá rách, biết đồng cảm với nhau. Làm được một việc tốt nhỏ, nhưng cũng khiến các em học sinh vui, tự hào, và rất hào hứng, hưởng ứng nhiệt tình và nó như đã thành một phong trào, từ đó, các em tự bảo ban nhau, cứ mỗi cuối năm học hoặc đầu năm học mới, các em lại mang những bộ sách giáo khoa cũ của mình tập hợp lại và mang cho tôi để hỗ trợ các bạn. Không những thế, tinh thần tương thân tương ái này còn lan tỏa và nhân rộng, ở cả những môn học khác trong trường, góp một phần nhỏ nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của học sinh cũng như giúp cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn bớt đi một phần khó khăn về kinh tế khi phải mua sắm sách giáo khoa.
	*Để nâng cao chất lượng giáo dục, không thể dựa cả vào nhà trường, thầy cô, và học sinh, mà một yếu tố cũng không kém phần quan trọng đó chính là sự quan tâm của quý phụ huynh đến việc học tập của con em mình. Trước đây mỗi lần kiểm tra đồ dùng học sinh của các em, hay kiểm tra bài cũ, một trong những câu trả lời của học sinh về lý do các em chưa học bài, quên sách vở mà khiến tôi buồn lòng nhất đó là: “Thưa thầy, bố(mẹ) em nói học môn Toán và Tiếng Việt đã, chưa cần học Tin học”. Chính vì sự hiểu biết chưa đúng đắn về vị trí, vai trò của môn Tin học, sự thiếu quan tâm việc học hành của con em mình, nên dẫn đến còn nhiều học sinh chưa thuộc bài, còn quên mang sách vở khi đến lớp. Chính vì vậy, trước mỗi tiết học, việc kiểm tra bài cũ, đồ dùng học tập của em là công việc luôn được tôi chú trọng. Mỗi khi các em chưa thuộc bài, quên đồ dùng, tôi nhắc nhở ngay. Những em quên đồ dùng học tập hoặc chưa học thuộc bài đến 2-3 lần trong 1 kỳ học, tôi sẽ tìm hiểu và trao đổi với giáo viên chủ nhiệm nhờ họ nhắc nhở đến phụ huynh, hoặc chính tôi sẽ liên hệ với phụ huynh để trao đổi. 
Là một giáo viên trẻ, luôn đi đầu trong các phong trào của nhà trường, nên mỗi khi có các hoạt động phong trào như tổ chức tết Trung thu cho học sinh, tổ chức trò chơi cho các em trong tháng thanh niên, hay các phong trào hội khỏe phù đổng, các giải bóng đá do cấp phòng tổ chức tôi luôn xung phong tổ chức, hướng dẫn cũng như dẫn đoàn tham gia. Những lúc như vậy tôi lại được tiếp xúc với các bậc phụ huynh nhiều hơn, được nói chuyện và chia sẻ với phụ huynh học sinh. Thông qua những câu chuyện về cuộc sống hàng ngày, tôi và phụ huynh cũng được hiểu về nhau hơn, thân thiện hơn. Những lúc như thế, khi có cơ hội, tôi cũng không quên kể cho các em học sinh cũng như các bậc phụ huynh về một sự kiện, ứng dụng hay lợi ích thiết thực trong cuộc sống mà công nghệ thông tin và truyền thông mang lại cho chúng ta. Hoặc một sự kiện nào đó vừa xảy ra mà chúng ta ngay lập tức biết được nhờ có sự phát triển mạnh mẽ của mạng máy tính. Cứ như thế dần dần các bậc phụ huynh, học sinh đã hiểu rõ hơn về vị trí vai trò của môn học, không còn xem Tin học chỉ là các trò chơi game vô bổ nữa. Niềm vui đó là những năm gần đây, các em hăng hái học bài, và học thuộc bài cũ, chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập khi đến lớp, tuy vẫn còn tình trạng số ít học sinh chưa thuộc bài cũ, đôi lúc còn quên đồ dùng, nhưng khi hỏi lý do thì không còn là vì bận học môn Toán và Tiếng Việt nữa. Rõ ràng vị thế môn học đã được nâng lên, đó thật sự là một niềm vui lớn đối với bản thân tôi. 
	Ngoài các biện pháp nêu trên, để nâng cao chất lượng giờ dạy, giờ học môn Tin học bậc học Tiểu học, giáo viên cũng cần phải luôn chuẩn mực trong mọi hành động, lời nói, để luôn là tấm gương sáng cho các em học sinh noi theo. Khi đứng lớp phải nghiêm túc, mẫu mực và luôn tạo ra không khí vui tươi, thoải mái giúp cho tiết dạy diễn ra tự nhiên, nhẹ nhàng mà đạt hiệu quả cao nhất.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp và biện pháp.
 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp vô cùng cần thiết. Qua các giải pháp trên cần có biện pháp tốt, phù hợp mới thực hiện tốt các giải pháp.
Trước tiên phải có tấm lòng yêu nghề, yêu quý học sinh, phải thật sự tận tụy với công việc giảng dạy.
 	Người giáo viên phải có bịên pháp giáo dục, có kế hoạch giảng dạy cụ thể, sát thực với tình hình của lớp, với từng đối tượng học sinh.
Thường xuyên kết hợp chặt chẽ giữa gia đình – nhà trường và xã hội. 
Nắm bắt điều kiện, hoàn cảnh học sinh về kinh tế, về đời sống tình cảm qua thực tế từng gia đình phụ huynh . Giáo dục thông qua các đặc điểm tâm lý của học sinh: kích thích, gây hứng thú học tập cho học sinh. 
Là giáo viên, bản thân luôn thường xuyên thay đổi, cải tiến phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất, lấy học sinh làm trung tâm, động viên, khuyến khích các em tư duy, sáng tạo, bày tỏ ý kiến của mình, tự tin trước tập thể. Giáo dục học sinh về kỹ năng sống, biết quan tâm giúp đỡ bạn bè trong học tập, biết cách ứng xử phù hợp với thầy cô giáo, với bạn bè, biết bày tỏ tình cảm yêu thương với ông bà, cha mẹ, thầy cô.
 Các bậc phụ huynh cần quan tâm hơn nữa đối với con em mình, đối với sự nghiệp giáo dục. Phải thực sự là tấm gương mẫu mực cho con em mình noi theo, cần phối kết hợp chặt chẽ, thường xuyên với cô giáo chủ nhiệm lớp, với giáo viên bộ môn.
Tạo nhiều hình thức để tất cả các em đều được trình bày ý kiến (khi hoạt động nhóm), thực hiện các thao tác trên máy tự nhiên, không cảm giác ngượng ngùng hay bị gò ép. Luôn động viên khuyến khích các em, tạo cho các em sự tự tin khi đứng trước lớp trình bày ý kiến hay khi lên trên máy thực hiện các thao tác thực hành.
Như vậy học sinh sẽ cảm thấy vừa được học vừa được chơi, tạo được không khí thoải mái khi học tập. 
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.
	Trước khi áp dụng đề tài này, các em học sinh chưa thực sự tự tin khi thực hành trên máy, còn lười học bài cũ, việc chuẩn bị đồ dùng học tập của các em chưa tốt cả về lý do chủ quan và khách quan. Chất lượng giáo dục chưa cao.
 Sau khi áp dụng những giải pháp vừa nêu vào việc dạy học môn Tin học trường TH Tam Trung, tôi nhận thấy học sinh học tập tiến bộ rõ rệt, các em nắm chắc kiến thức lý thuyết, tự tin khi thao tác thực hành trên máy, có hứng thú khi học môn Tin học. Đồ dùng học tập các em được chuẩn bị đầy đủ, kể cả những em có điều kiện khó khăn cũng đã đủ sách vở để đến lớp. Thường xuyên học thuộc bài cũ trước khi lên lớp. Chất lượng giờ dạy – học môn Tin học được nâng cao rõ rệt . 
 Kết quả học tập của các em cuối kỳ I và cuối năm học đã thể hiện rất rõ sự tiến bộ này. 
Chất lượng giáo dục cuối kỳ I năm học 2019 – 2020.
Điểm bài kiểm tra :
Điểm kiểm tra
Khối 3
Khối 4
Khối 5
Toàn trường
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Điểm 9 -10
15
26%
10
16%
14
20%
39
21,7%
Điểm 7-8 
12
26%
10
16%
17
24%
39
21,7%
Điểm 5-6
22
32%
40
68%
39
56%
101
56,6%
Dưới điểm 5
0
0%
0
0%
0
0%
0
0%
Kỹ năng thực hành :
Kỹ năng thực hành
Khối 3
Khối 4
Khối 5
Toàn trường
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Thao tác nhanh - đúng
19
38,8%
20
33,3%
37
52,8%
76
42,5%
Thao tác đúng 
17
34,7%
29
48,3%
23
32,8%
69
38,6%
Thao tác chậm
13
26,5%
11
18,4%
10
14,4%
34
18,9%
Chưa biết thao tác
0
0%
0
0%
0
0%
0
0%
Chất lượng giáo dục :
Chất lượng giáo dục
Khối 3
Khối 4
Khối 5
Toàn trường
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Hoàn thành tốt
15
26%
10
25%
14
21,4%
39
21,7%
Hoàn thành
34
74%
50
75%
56
78,6%
140
71%
Chưa hoàn thành
0
0%
0
0%
0
0%
0
0%
 
Chất lượng giáo dục cuối năm học 2019 – 2020.
Điểm bài kiểm tra :
Điểm kiểm tra
Khối 3
Khối 4
Khối 5
Toàn trường
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Điểm 9 -10
23
47%
28
46,6%
45
64,4%
96
53,6%
Điểm 7-8 
19
38,8%
29
48,4%
16
22,8%
64
35,7%
Điểm 5-6
7
14,2%
3
5%
9
12,8%
19
10,6%
Dưới điểm 5
0
0%
0
0%
0
0%
0
0%
Kỹ năng thực hành :
Kỹ năng thực hành
Khối 3
Khối 4
Khối 5
Toàn trường
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Thao tác nhanh - đúng
23
47%
28
46,6%
45
64,4%
96
53,6%
Thao tác đúng 
19
38,8%
29
48,4%
16
22,8%
64
35,7%
Thao tác chậm
7
14,2%
3
5%
9
12,8%
19
10,6%
Chưa biết thao tác
0
0%
0
0%
0
0%
0
0%
Chất lượng giáo dục :
Chất lượng giáo dục
Khối 3
Khối 4
Khối 5
Toàn trường
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Số hs
Tỷ lệ %
Hoàn thành tốt
23
47%
28
46,6%
45
64,4%
96
53,6%
Hoàn thành
26
53%
32
53,4%
25
35,6%
83
46,4%
Chưa hoàn thành
0
0%
0
0%
0
0%
0
0%

Qua đây ta có thể thấy chất lượng giáo dục, kỹ năng thực hành của các em đã tăng lên từ cuối học kỳ I năm học 2019- 2020, và đến cuối năm học,chất lượng giáo dục, các kỹ năng thực hành của các em đã được nâng lên rõ rệt. Tỷ lệ học sinh hoàn thành tốt, thao tác nhanh và đúng không ngừng tăng lên theo thời gian, không còn học sinh chưa hoàn thành cũng như chưa biết thao tác trên máy tính. Trong số các em hoàn thành thì tỷ lệ các em đạt điểm 7 và điểm 8 cũng rất cao.
	Như vậy có thể khẳng định những giải pháp, biện pháp mà tôi áp dụng cho các em học sinh đã phát huy hiệu quả, các em đã thực sự tự tin khi được làm việc trên máy, không còn e dè, sợ sệt, mà rất hứng thú khi được thực hành. 
III. Kết luận, kiến nghị:
1 Kết luận:
 Nâng cao hiệu quả giáo dục luôn là vấn đề cấp bách đựơc đặt lên hàng đầu trong sự nghiệp giáo dục. Dạy tốt - học tốt là mục tiêu mà những người làm
công tác giáo dục hướng tới. Và để làm được điều đó, cần ở giáo viên một tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm với nghề. Luôn biết học hỏi những cái hay, cái mới để áp dụng vào công tác giảng dạy, luôn có ý thức trau dồi, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Dám nghĩ, dám làm và không ngần ngại thay đổi. Và hơn tất cả, là người giáo viên phải biết yêu thương, đối xử công bằng với các em học sinh, tất cả vì mục tiêu giáo dục toàn diện cho các em, các mầm non tương lai của đất nước. 	
Với tư cách là một giáo viên giảng dạy môn Tin học bậc tiểu học tôi mong muốn và tin tưởng rằng thông qua những giải pháp – biện pháp mà tôi vừa trình bày ở trên, sẽ giúp cho chất lượng dạy học môn Tin học ngày càng được nâng cao.
2: Kiến nghị: 
* Phòng giáo dục huyện:- Cần tạo điều kiện cho giáo viên bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
- Đầu tư trang thiết bị đồ dùng dạy và học, nhất là các tài liệu tham khảo về bộ môn Tin học. Thành lập Tổ tin học cấp phòng để các giáo viên trong huyện được dự giờ, học tập lẫn nhau nhiều hơn.
* Đối với nhà trường :- Quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ hỗ trợ đầu tư, mua sắm thêm cơ sở vật chất phục vụ dạy – học môn Tin học.
* Đối với phụ huynh học sinh: Cần có sự quan tâm đúng mực, quản lý thời gian và tạo điều kiện, động viên và bảo ban các em học bài cũ.
 Trên đây là kinh nghiệm của bản thân tôi trong việc nghiên cứu áp dụng giúp học sinh tự tin khi thao tác trên máy tính, nâng cao chất lượng giờ dạy – học môn Tin học bậc Tiểu học.
 Tuy nhiên còn nhiều yếu tố khách quan và chủ quan và vẫn còn nhiều mặt hạn chế. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để chuyên đề của tôi có hiệu quả hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
 Ea Tam, ngày 22 tháng 02 năm 2021 
 Người thực hiện 
 Phan Nguyễn Ý Đạt
Nhận xét của chủ tịch hội đồng khoa học giáo dục
- Cấp cơ sở: 
 - Cấp huyện: