Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt phần mềm Logo

ẫu để sử dụng câu lệnh cho phù hợp với bài thực hành để nâng cao chất lượng: Làm nhanh, đúng, chính xác, hiệu quả
* Ví dụ: Bài B1 trang 123 SGK. Viết chương trình gồm một hoặc nhiều thủ tục tạo hình trang trí theo mẫu dưới đây:
b
a
H.a) Giáo viên cho học sinh thảo luận nhóm 2 và chia việc cụ thể cho từng học sinh:
- Đây là hình cánh quạt của cối xay gió gồm có 8 cánh quạt có hình dạng lá cờ, ở bài này ta dùng các lệnh: FD, RT, BK, REPEAT.
- Ta sẽ viết các thủ tục như sau:
+ Thủ tục 1: Vẽ hình lá cờ (LACO). Đầu tiên cho Rùa tiến về trước 100 bước, cho Rùa lặp lại 4 lần câu lệnh FD 30 RT 90 để vẽ hình vuông, sau đó cho Rùa lùi lại 100 bước.
to LACO
FD 100 REPEAT 4 [FD 30 RT 90] BK 100
	end
+ Thủ tục 2: Vẽ hình cánh quạt (CANHQUAT) lặp lại thủ tục (LACO) 8 lần và cho rùa quay góc 45 độ để hoàn thành cánh quạt của cối xay gió.
to CANHQUAT
 	REPEAT 8 [ LACO RT 45]
End
H.b) Giáo viên cho học sinh thảo luận nhóm 2 và chia việc cho từng học sinh cụ thể như sau:
- Hình trang trí được tạo thành bởi 6 hình lục giác đều được xếp chồng lên với nhau, trước hết ta viết một thủ tục vẽ hình lục giác có tên: LUCGIAC. Sau đó viết thủ tục vẽ hình trang trí như trên có tên: HINHHOC và sử dụng câu lệnh lặp, lặp lại 6 lần thủ tục LUCGIAC sau đó cho rùa quay 60 độ để hoàn thành hình theo mẫu. Các thủ tục được viết như sau:
+ Thủ tục 1: Vẽ hình lục giác (LUCGIAC), dùng lệnh FD, RT, REPEAT.
	to LUCGIAC
REPEAT 6 [FD 100 RT 60]	
	end
+ Thủ tục 2: Vẽ hình (HINHHOC) lặp lại 6 lần thủ tục LUCGIAC dùng lệnh RT, REPEAT.
to HINHHOC
REPEAT 6 [LUCGIAC RT 60]
end
* Ví dụ: Bài B2 trang 123 SGK. Viết chương trình gồm một số thủ tục để tạo ra hình trang trí theo mẫu (chiếc vành bánh xe).
- Để làm được bài tập này, giáo viên cho học sinh thảo luận nhóm 4 và chia việc cho từng học sinh cụ thể.
- Quan sát hình mẫu ta thấy có 12 hình nhỏ có dạng ngôi nhà, mà mỗi hình ngôi nhà thì được hình thành bởi hình tam giác và hình vuông. Từ đó ta viết các thủ tục như sau:
+ Thủ tục 1: Vẽ hình vuông (HINHVUONG), sau khi vẽ xong hình vuông cho rùa tiến về trước 100 bước.
to HINHVUONG
 	REPEAT 4[FD 100 RT 90] FD 100
end
+ Thủ tục 2: Vẽ tam giác(TAMGIAC)
to TAMGIAC
Repeat 3 [FD 100 RT 120]
end
+ Thủ tục 3: Viết thủ tục vẽ hình ngôi nhà (NGOINHA) khi đã có thủ tục HINHVUONG và thủ tục TAMGIAC, trong thân thủ tục 3 ta cho rùa quay phải một góc 30 độ để hình thành mái của ngôi nhà.
to NGOINHA
HINHVUONG RT 30 TAMGIAC
	End
+ Thủ tục 4: Và cuối cùng viết thủ tục vẽ bánh xe (BANHXE) lặp lại thủ tục 
ngôi nhà 12 lần.
to BANHXE
REPEAT 12 [NGOINHA]
end
* Ví dụ: Bài T2 trang 107 SGK: Viết thủ tục vẽ chiếc khăn thêu
- Cho học sinh quan sát chiếc khăn thêu, phân tích hình mẫu có những chi tiết nào, xác định góc quay của rùa, tìm ra các câu lệnh thích hợp hoàn thành bài tập. (Dùng lệnh FD 100 rùa tiến về phía trước, Rùa rẽ phải RT 60, RT 45, REPEAT 8 [ ] lặp lại 8 lần thủ tục 1 để hoàn thành bài thực hành). Các thủ tục được viết như sau:
+ Thủ tục 1: Viết thủ tục vẽ hình lục giác (LUCGIAC)
to LUCGIAC
REPEAT 6 [ FD 100 RT 60]
end
+ Thủ tục 2: Viết thủ tục vẽ hình chiếc khăn thêu (KHANTHEU), lặp lại 8 lần thủ tục LUCGIAC để hoàn thành chiếc khăn thêu
to KHANTHEU
REPEAT 8 [LUCGIAC RT 45] 
	end
- Qua việc phân tích từng bài tập mẫu, giúp học sinh phát huy hết khả năng quan sát, nhận biết và dùng các thủ tục, câu lệnh thích hợp để các em hoàn thành tốt các bài thực hành trong sách giáo khoa.
4: Nhận xét, đánh giá sản phẩm:
- Sản phẩm là kết quả của quy trình khai thác vận dụng phần mềm Logo. Có khi là một hình vẽ đơn giản, có khi là sự liên kết giữa các nét vẽ đơn giản để tạo thành một hình thể đẹp, hay một bông hoa, một hoạ tiết cụ thể:
- Để xem sản phẩm có đáp ứng yêu cầu của lệnh hay không, thì giáo viên phải hướng dẫn cho các em biết đối chiếu, so sánh vật mẫu, kiểm tra lại các thủ tục đã thực hiện qua một tiêu chí nhất định. Khi việc kiểm tra, đánh giá, nhận xét ở học sinh và giáo viên xong thì sản phẩm sẽ được kết luận: Đạt hay chưa? Ở mức độ nào? Và có đáp ứng được thời gian hay không? Và sau đó là công bố kết quả. Như vậy, đến đây là hoàn chỉnh một quy trình khai thác và vận dụng phần mềm Logo.
Sau khi vận dụng giải pháp này thì học sinh đã trở nên nhanh nhẹn hơn, ghi nhớ khắc sâu hơn các thủ tục Logo, biết sáng tạo linh hoạt trong vận dụng phần mềm này để tạo nên những sản phẩm học tập và vui chơi phù hợp, bắt mắt, dí dỏm đem lại sự hứng thú mới trong học tập môn Tin học nói chung và phầm mềm Logo nói riêng.
* Giải pháp 3: Tổ chức các hoạt động học tập theo nhóm:
- Tổ chức dạy học theo nhóm sẽ tạo cho học sinh hoàn thành bài vẽ của mình trong khoảng thời gian quy định, giáo viên có bài để đánh giá học sinh ngay tại cuối tiết thực hành, như thế học sinh sẽ biết được những điểm đã làm được và những điểm cần phải bổ sung;
- Phát huy được tính tập thể, phối hợp cùng suy nghĩ, cùng làm việc, tranh luận thảo luận để cùng có hướng giải quyết vấn đề một cách hiệu quả, cụ thể 
hoàn thành yêu cầu bài tập;
- Tổ chức dạy học theo nhóm sẽ nâng cao được vai trò của giáo viên, giáo viên đóng vai trò là người gợi mở, hướng dẫn, kích thích và hỗ trợ học sinh;
- Trong giờ thực hành giáo viên nên tạo sự cạnh tranh giữa các nhóm bằng cách phân các nhóm làm bài thực hành sau đó các nhóm nhận xét (dưới sự hướng dẫn của giáo viên) để tạo sự hào hứng, sáng tạo trong học tập.
Ví dụ: 
+ Mục tiêu hôm nay là phải bồi dưỡng đội học sinh giỏi thì tôi sẽ phân thành nhóm lớn, gom những học sinh giỏi để ôn luyện, những học sinh còn chậm sẽ được giao việc là ngồi học lại các câu lệnh, thủ tục trong Logo, hoặc làm những bài tập nhẹ qua phiếu hoặc trên máy;
+ Nếu yêu cầu là phụ đạo cho những học sinh còn chậm thì tôi sẽ phát huy hình thức Nhóm 2 hay “Đôi bạn học tập” để phân công một học sinh giỏi kèm một học sinh còn chậm, trong một thời gian bao lâu để đạt được một kỹ năng theo quy định. Nếu học sinh còn chậm sau một thời gian có tiến bộ thì cả hai em sẽ được tuyên dương hoặc được thưởng;
+ Nếu mục tiêu là hệ thống kiến thức nào đó, thì tôi sẽ điều động, hướng dẫn tổ chức các trò chơi qua hình thức đố vui, trắc nghiệm, vẽ hình, để giúp các em hệ thống lại, khắc sâu hơn các kiến thức, kỹ năng cần thiết.
- Tổ chức dạy học theo nhóm sẽ có lợi cho học sinh vì các em có năng khiếu về lập trình nhưng chưa chắc đã biết cách quan sát, phân tích, diễn tả sự vật bằng lời cho người khác hiểu ý định của mình một cách lưu loát... Từ đó học sinh có thể bổ sung cho nhau về cách quan sát, nhận xét; đánh giá sự vật một cách đầy đủ hay theo đúng yêu cầu của bài học, theo sự gợi ý của giáo viên. Giúp các em nhút nhát diễn đạt kém có điều kiện rèn luyện và dần khẳng định bản thân.
* Giải pháp 4: Tận dụng những nguồn tài nguyên sẵn có của máy vi tính, hoặc truy cập mạng để tìm kiếm thông tin, tìm kiếm tài nguyên trên Internet phục vụ cho quá trình dạy và học:
- Muốn có giờ dạy đạt hiệu quả cao, bản thân mỗi giáo viên dạy Tin học nhận thức được cần phải có kế hoạch bồi dưỡng Tin học cho bản thân bằng cách tự tìm tòi, tham khảo các tài liệu, và dự giờ, thao giảng để hỏi kinh nghiệm đồng nghiệm từ đó nâng cao tay nghề, đáp ứng được nhu cầu giáo dục hiện nay. 
- Tìm các bài tập khó trên mạng và hướng dẫn cách giải để giao cho học sinh làm thêm giúp học sinh nâng cao dần khả năng tư duy của mình.
- Bộ môn tin học là bộ môn mới và chủ yếu là thực hành. Để tạo được sự hào hứng học tập và sáng tạo trong quá trình thực hành giáo viên phải biết tận dụng những nguồn tài nguyên sẵn có của máy vi tính, hoặc truy cập mạng để tìm kiếm thông tin, tìm kiếm tài nguyên trên Internet phục vụ cho quá trình dạy và học. 	Ví dụ: Cập nhật phần mềm ứng dụng phục vụ cho công tác giảng dạy như: phần mềm học toán, phần mềm logo, phần mềm thi Vioedu qua mạng
- Bên cạnh tìm hiểu kiến thức về Tin học, giáo viên cũng phải tìm hiểu các kiến thức khác như văn hóa, kinh tế, chính trị, xã hội để tự nâng cao kiến thức của bản thân.
* Giải pháp 5: Thành lập Câu lạc bộ Tin học:
 	Mục đích:
- Giúp các em có thêm thời gian để củng cố nội dung cơ bản ở trên lớp và nâng cao thêm vốn kiến thức về bài học. Trao dồi và trao đổi những kiến thức mình đã biết cho các bạn khác. Từ đó giúp các em học tập tốt hơn, hứng thú và thêm yêu thích môn học.
 	Khi tham gia CLB các em sẽ được hưởng những quyền lợi sau:
- Được giao lưu, học tập, trao đổi những kiến thức Tin học.
- Được nói lên mong muốn của mình đối với bộ môn Tin học cũng như được học hỏi thêm nhiều kiến thức kỹ năng bổ ích.
- Các em được truy cập để tìm tài liệu học tập trên mạng Internet cũng như được tạo điều kiện học tập trong thư viện của nhà trường.
- Được tham gia vào CLB Tin học để trao đổi học hỏi những kinh nghiệm học tập của các anh chị lớp lớn hơn và giáo viên phụ trách câu lạc bộ. Từ đó giúp cho CLB thêm sôi nổi và các em sẽ học tập tốt hơn.
3. Mối quan hệ giữa các giải pháp:
Bên cạnh việc đưa ra các giải pháp thực hiện đề tài phải có một biện pháp thực hiện cụ thể, thực hiện thực tế trên lớp học, từ đó thâm nhập tìm hiểu tinh thần học tập của học sinh.
Như vậy qua các biện pháp như đã nêu trên thì biện pháp nào cũng quan trọng tuy nhiên giáo viên phải nắm bắt trình độ học sinh để có những biện pháp phù hợp với đối tượng học sinh.
IV. KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM, GIÁ TRỊ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU PHẠM VI VÀ HIỆU QUẢ ỨNG DỤNG:
Sau khi thực hiện các biện pháp tôi thấy học sinh nắm bắt bài tốt, kỹ năng thực hành nhanh nhẹn hơn, học sinh say mê, hứng thú yêu thích môn học, khai thác tối đa được sự sáng tạo của học sinh.
Bảng khảo sát học sinh khối lớp 5 sau khi đã áp dụng nội dung và các biện pháp của đề tài. Tổng số học sinh là 135 em.
Năng lực
Đánh giá học sinh
Số HS
Tỷ lệ
Tăng/giảm
Hoàn thành tốt
45/135
33%
Tăng 22%
Hoàn thành
88/135
65%
Tăng 13%
Chưa hoàn thành
2/135
1%
Giảm 36%
Mức độ thao tác
Đánh giá học sinh
Số HS
Tỷ lệ
Tăng/giảm
Thao tác nhanh nhẹn, chính xác
50/135
37%
Tăng 22%
Thao tác đúng
83/135
62%
Tăng 6%
Thao tác chậm, chưa biết thao tác
2/135
1%
Giảm 29%

Từ bảng kết quả trên cho thấy các biện pháp áp dụng vào việc dạy học phần mềm Logo trong chương trình Tin học lớp 5 ở trường Tiểu học Tân Triều đã trình bày ở trên giúp các em không những nắm vững được kiến thức cơ bản về tin học mà còn giúp các em học tập phấn khởi hơn, tiếp thu bài nhanh hơn, mạnh dạn hơn, sáng tạo trong học tập, say mê hứng thú, yêu thích môn học, biết vận dụng kiến thức tin học vào áp dụng các lĩnh vực và môn học khác.
Thông qua việc thay đổi cách dạy qua từng tiết học giúp các em thay đổi không khí, để tiết học diễn ra nhẹ nhàng, đạt được hiệu quả tốt hơn. Học sinh biết tự xử lí những vấn đề nhỏ trong quá trình sử dụng phần mềm. Các em đã biết sử dụng thành thạo phần mềm, giải quyết được các bài toán khó, hiểu được các thuật ngữ trong Logo, sáng tạo qua các cuộc thi nhỏ được tổ chức trong tiết học, các em tự xây dựng cho mình một đề tài riêng phù hợp với bản thân mình hơn.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
KẾT LUẬN:
- Để có được tiết dạy tốt, đặc biệt với phần mềm Logo đòi hỏi người giáo viên phải có kĩ năng tổ chức hoạt động tốt, phương pháp phù hợp với học sinh Tiểu học, trong môn Tin học đòi hỏi người giáo viên phải không ngừng nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi và rèn luyện chuyên môn, đặc biệc là nghiệp vụ sư phạm.
- Qua nghiên cứu lí luận và thực tiễn công tác giảng dạy và học tập môn Tin học của học sinh trường Tiểu học Tân Triều đã cho thấy: Việc đưa môn Tin học vào giảng dạy trong trường Tiểu học là rất cần thiết. Để học sinh học tốt môn Tin học thì điều đầu tiên là phải có cơ sở vật chất đầy đủ, học sinh được học và thực hành trực tiếp trên máy vi tính giúp học sinh học tốt và có kĩ năng sử dụng máy tính thành thạo hơn.
- Khi áp dụng các giải pháp trên, những học sinh được học môn Tin học của trường đã biết sử dụng phần mềm. Hầu hết các em đã sử dụng thành thạo các lệnh trong phần mềm để giải quyết các bài toán theo yêu cầu trong sách giáo khoa, và yêu cầu của giáo viên, các em đã biết tự xử lí khi gặp các vấn đề về thao tác trên phần mềm mà không cần nhờ sự trợ giúp của giáo viên. Nhiều em có thể linh hoạt sử dụng các câu lệnh hợp lí.
- Bên cạnh đó giáo viên phải chuẩn bị tốt cho mình các thiết bị dạy học hiện đại phục vụ cho việc học, áp dụng công nghệ thông tin và giảng dạy trong quá trình dạy học đặc biệt là các phần mềm giảng dạy, giúp giáo viên chủ động trong quá trình giảng dạy.
KHUYẾN NGHỊ:
- Phòng Giáo dục và Đào tạo hỗ trợ kinh phí cho các trường hoặc chỉ đạo các trường tăng cường mua sắm trang thiết bị dạy học, đặc biệc là máy tính phải đủ số lượng trong đó có cả dự phòng để thay thế, đảm bảo chất lượng, hiện đại hoá, sửa chữa, bổ sung kịp thời những thiết bị bị hỏng.
- Tổ chuyên môn chuyên biệt tin học tiểu học hoạt động nhiều hơn nữa, tăng cường công tác thao giảng, dự giờ của các thành viên trong tổ để đúc kết kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy.
- Nhà trường thường xuyên chỉ đạo bộ phận bảo dưỡng phòng máy trong nhà trường thường xuyên kiểm tra, sửa chữa phòng máy vi tính kịp thời để phục vụ công tác dạy học.
- Giáo viên quan tâm hơn đến tâm lý học lứa tuổi, giới tính từ đó có những điều chỉnh phù hợp để nâng cao chất lượng dạy và học, tích cực nghiên cứu, biết khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin có hiệu quả hơn trong quá trình giảng dạy. Bồi dưỡng thêm kiến thức tin học và ngoại ngữ.
Trên đây là một số những biện pháp mà tôi đã áp dụng vào dạy phần mềm Logo lớp 5 tại trường Tiểu học Tân Triều. Tuy bản thân đã rất tích cực nghiên cứu tìm tòi song vẫn còn có những hạn chế nhất định. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của hội đồng trường và hội đồng khoa học các cấp để sáng kiến của tôi đạt được hiệu quả cao hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Tân Triều, ngày 20 tháng 04 năm 2022
 Người viết 
 Lê Thị Hồng Tuyết
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
Tên tài liệu
Tác giả
1
Sách hướng dẫn Tin học lớp 5
Đào Thái Lai (Chủ biên) 
- NXB Giáo dục Việt Nam
2
Sách hướng dẫn Tin học lớp 5 
- SBT
Lê Viết Chung (Chủ biên)
- NXB Giáo dục Việt Nam
3
Hướng dẫn học Tin học lớp 5 
- Luyện tập và thực hành
Đào Thái Lai (Chủ biên) 
- NXB Giáo dục Việt Nam
4
Bài tập Tin học lớp 5
Lê Thị Hồng Loan 
- NXBVHTT - 2009
5
Sách điện tử isee book
https://online.iseebooks.vn/
6
Các website có liên quan



https://www.dayhocintel.net
https://www.tieuhoc.info

MỤC LỤC
Trang
 Đặt vấn đề:	1
I . Lý do chọn đề tài	1
II. Mục đích nghiên cứu 	2
Mục tiêu của đề tài:	2
Nhiệm vụ: 	2
III. Đối tượng, thời gian và phương pháp nghiên cứu:	2
Đối tượng nghiên cứu	2
Thời gian nghiên cứu 	3
Phương pháp nghiên cứu	3
Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận	3
Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn	3
Phương pháp thống kê toán học	3
B. Giải quyết vấn đề	4
Cơ sở lý luận	4
II. Cơ sở thực tiễn 	5
Thuận lợi	5
Khó khăn	6
III. Nội dung và hình thức của giải pháp	8
Mục tiêu của giải pháp	8
Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp	8
Mối quan hệ giữa các giải pháp 18
IV. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu 
phạm vi và hiệu quả ứng dụng .19
C. Kết luận và khuyến nghị:	20
I. Kết luận:	20
II. Khuyến nghị:	20
Tài liệu tham khảo 	22