Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp giảng dạy Tin học 10 kì I
Ra trường và chính thức được phân công giảng dạy bộ môn tin học trong trường THPT từ những năm năm đầu tiên môn học này được đưa vào trường THPT. Bản thân tôi cũng như các giáo viên trẻ khác luôn tự tìm tòi, sáng tạo những phương pháp dạy học mới sao cho hiệu quả nhất. Sau 3 năm giảng dạy tin học khối 10, tôi có tích lũy được một số phương pháp dạy học, xin chia sẻ cùng các thầy cô giáo.
Trong quá trình được phân công giảng dạy các lớp 10 tại trường THPT Bình Giang, Tôi luôn tâm niệm là: Làm thế nào để học sinh tiếp nhận một môn học mới một cách hào hứng, vui vẻ. Để làm được điều đó tôi thường gắn bài giảng của mình vào thực tiễn nhất là tin học càng ngày được ứng dụng nhiều vào trong các lĩnh vực của cuộc sống, là môn học phục vị cuộc sống.
Chương trình tin học 10 kì 1 có mục tiêu cung cấp các kiến thức phổ thông, cơ bản nhất về sự ra đời của ngành khoa học tin học về thông tin, về máy tính và nguyên lí hoạt động của máy tính, vè các ứng dụng của tin học trong thực tế....trong đó kiến thức trọng tâm ở bài 2, bài 3 và bài 4. Do vậy, tôi cũng đưa ra một số trao đổi trong phương pháp giảng dạy các bài này.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp giảng dạy Tin học 10 kì I

c líp 10 t¹i trêng THPT B×nh Giang, T«i lu«n t©m niÖm lµ: Lµm thÕ nµo ®Ó häc sinh tiÕp nhËn mét m«n häc míi mét c¸ch hµo høng, vui vÎ. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã t«i thêng g¾n bµi gi¶ng cña m×nh vµo thùc tiÔn nhÊt lµ tin häc cµng ngµy ®îc øng dông nhiÒu vµo trong c¸c lÜnh vùc cña cuéc sèng, lµ m«n häc phôc vÞ cuéc sèng. Ch¬ng tr×nh tin häc 10 k× 1 cã môc tiªu cung cÊp c¸c kiÕn thøc phæ th«ng, c¬ b¶n nhÊt vÒ sù ra ®êi cña ngµnh khoa häc tin häc vÒ th«ng tin, vÒ m¸y tÝnh vµ nguyªn lÝ ho¹t ®éng cña m¸y tÝnh, vÌ c¸c øng dông cña tin häc trong thùc tÕ....trong ®ã kiÕn thøc träng t©m ë bµi 2, bµi 3 vµ bµi 4. Do vËy, t«i còng ®a ra mét sè trao ®æi trong ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y c¸c bµi nµy. I. Bµi 2. Th«ng tin vµ d÷ liÖu VÒ ph©n phèi ch¬ng tr×nh bµi 2 ®îc d¹y trong 2 tiÕt lÝ thuyÕt, 1 bµi tËp vµ thùc hµnh. T«i ph©n chia c¸c tiÕt nh sau: TiÕt 1: d¹y môc 1, 2, 3. d¹y ®óng theo híng dÉn trong s¸ch gi¸o viªn tin 10. TiÕt 2: d¹y môc 4, 5. §èi víi môc 4. M· hãa th«ng tin trong m¸y tÝnh S¸ch gi¸o khoa cã giíi thiÖu c¸ch m· hãa c¸c kÝ tù sö sông b¶ng m· ASCII- M· chuÈn cña MÜ dïng trong trao ®æi th«ng tin). Vµ ®Ó m· hãa th«ng tin v¨n b¶n ngêi ta sö dông b¶ng m· nµy. VÝ dô kÝ tù "A" cã m· thËp ph©n 65 t¬ng øng víi d·y bit 01000001. kÝ tù "c" cã m· thËp ph©n 99 t¬ng øng víi d·y bit 01100001. S¸ch gi¸o khoa còng ®a ra bé m· ASCII chØ m· hãa ®îc 256 kÝ tù (=28), cha ®ñ ®Ó m· hãa tÊt c¶ c¸c b¶ng ch÷ c¸c cña c¸c ng«n ng÷ trªn thÕ giíi. Gi¸o viªn nªn gi¶i thÝch ®Ó häc sinh hiÓu t¹i sao b¶ng m· nµy l¹i kh«ng ®ñ ®Ó m· hãa c¸c ng«n ng÷ trªn thÕ giíi. Víi bé m· ASCII dïng 8 bit ®Ó m· hãa. Nh vËy cã thÓ m· hãa ®îc 28=256 kÝ tù. 128 kÝ tù cña b¶ng m· nµy dòng m· hãa c¸c kÝ tù ®iÒu khiÓn, c¸c kÝ tù A, B,...Z, a, b, ...z, 0,1,..9, c¸c dÊu ng¾t c©u trong v¨n b¶n tiÕng Anh. Trong khi ®ã trªn thÓ giíi mçi níc cã hÖ ch÷ viÕt riªng. VÝ dô trong tiÕng ViÖt ngoµi c¸c kÝ tù kÓ trªn cßn cã thªm c¸c kÝ tù ¨, ©, ª, ®, ¬, «,.... c¸c dÊu thanh. Hay tiÕng Trung Quèc l¹i sö dông tËp kÝ tù kh¸c h¼n tËp ch÷ c¸i la tinh. Nh vËy víi 128 kÝ tù cßn l¹i cña bé m· ASCII kh«ng ®ñ ®Ó m· hãa tÊt c¸c b¶ng ch÷ c¸i cña c¸c níc. Bëi vËy ngêi ta ®· x©y dùng bé m· Unicode sö dông 16 bit ®Ó m· hãa. Víi b¶ng m· nµy cã thÓ m· hãa ®îc 216=65356 kÝ tù kh¸c nhau. §ñ ®Ó m· hãa tÊt c¶ c¸c b¶ng ch÷ c¸i cña c¸c níc. §èi víi môc 5. BiÓu diÔn th«ng tin trong m¸y tÝnh. Trong phÇn nµy gi¸o viªn nªn giíi thiÖu cho häc sinh c¸ch chuyÓn tõ hÖ thËp ph©n sang hÖ nhÞ ph©n. Cho mét sè X díi d¹ng thËp ph©n, muèn t×m d¹ng biÓu diÔn nhÞ ph©n cña x ta thùc hiÖn tuÇn tù c¸c bíc sau: B1: Chia X cho 2 liªn tiÕp cho ®Õn khi th¬ng b»ng 0, t¹i mçi bíc x¸c ®Þnh sè d cña phÐp chia. B2: ViÕt d·y sè d theo chiÒu ngîc l¹i, ta ®îc d·y biÔu diÔn sè ë hÖ nhÞ ph©n. VÝ dô 1: X=11 B1: 11:2= 5 d 1 5 :2=2 d 0 2 :2=1 d 0 1 :2=0 d 1 B2: Nh vËy 1110=10112 VÝ dô 2: X=8 B1: 8:2=4 d 0 4:2=2 d 0 2: 2=1 d 0 1: 2 =0 d 1 B2: Nh vËy 810=10002 Víi ®èi tîng häc sinh thuéc c¸c líp chän, cã thÓ kh«ng cÇn tr×nh bµy c¸c bíc mµ thùc hiÖn 1 vµi vÝ dô qua ®ã häc sinh ghi nhí vµ phÇn nµo hiÓu qu¸ tr×nh m· hãa th«ng tin trong m¸y tÝnh. Sau ®ã cã thÓ giíi thiÖu c¸ch chuyÓn sè thùc sang nhÞ ph©n. Víi sè thùc gåm 2 phÇn: PhÇn nguyªn vµ phÇn thËp ph©n. -PhÇn nguyªn tiÕn hµnh b×nh thêng -PhÇn thËp ph©n (phÇn lÎ) nh©n liªn tiÕp víi 2, sau ®ã lÊy d·y phÇn nguyªn. VÝ dô: X=8,25 -PhÇn nguyªn: 810=10002 -PhÇn lÎ: 0,25 *2=0,5 0,5 *2=1,0 VËy 0,2510=0,012 Vµ 8,2510=1000,012 Gi¸o viªn còng nªn khuyÕn khÝch häc sinh tù t×m hiÓu bµi ®äc thªm 2: BiÓu diÔn sè trong c¸c hÖ ®Õm kh¸c nhau, nhÊt lµ chuyÓn ®æi gi÷a hÖ hexa vµ hÖ nhÞ ph©n. §èi víi TiÕt 3: Bµi tËp. Trong tiÕt nµy víi c¸c bµi tËp a1, a2, a3 t«i thêng cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm sau ®ã gäi c¸c nhãm trëng th«ng b¸o kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ gi¸o viªn thèng nhÊt ý kiÕn cuèi cïng, riªng bµi a3 cã gîi ý häc sinh sö dông c¸ch m· hãa nh m· hãa 8 bãng ®Ìn trong sgk. Bµi tËp b gîi ý häc sinh sö dông b¶ng m· ASCII ®Ó lµm bµi nµy, gäi 2 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp, c¸c häc sinh kh¸c tù lµm vµo vë bµi tËp. Víi bµi tËp phÇn c. tríc khi lµm bµi tËp nµy t«i cho häc sinh lµm bµi tËp sau ChuyÓn c¸c sè sau tõ thËp ph©n sang biÓu diÔn ë nhÞ ph©n? a) 510 b)1210 c) 1510 d) 272 Häc sinh sÏ vËn dông kiÕn thøc giíi thiÖu trong bµi tríc ®Ó lµm bµi tËp nµy. sau khi gäi 2 häc sinh lªn b¶ng ta cã kÕt qu¶ a) 510->1012 b) 1210->11002 c) 1510->11112 d) 272->110112 Sau ®ã cho häc sinh lµm bµi tËp c. Häc sinh sÏ tù ®a ra suy luËn ®Ó m· hãa sè nguyªn -27 cÇn 5 bit m· hãa gi¸ trÞ, 1 bit m· hãa dÊu tæng céng lµ 6 bit. Nh vËy ®Ó m· hãa -27 cÇn Ýt nhÊt 1 byte. Víi bµi tËp c2 híng dÉn häc sinh dïng qui íc nh sgk ®· tr×nh bµy. II. Bµi 3 Giíi thiÖu vÒ m¸y tÝnh Tríc khi gi¶ng bµi nµy, trong phÇn ®Æt vÊn ®Ò t«i thêng ®Æt c©u hái cho häc sinh: KÓ tªn c¸c thiÕt bÞ cña m¸y tÝnh mµ em biÕt? Sau ®ã ph¸t cho mçi nhãm häc sinh b×a trong vµ bót d¹. B»ng kiÕn thøc thùc tÕ cña häc sinh häc, häc sinh sÏ viÕt tªn c¸c thiÕt bÞ mµ m×nh biÕt. Cã thÓ cha ®Çy ®ñ nhng râ rµng häc sinh ph¶i khai th¸c vèn hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó tr¶ lêi c©u hái. Sau khi thu phiÕu häc tËp cña häc sinh, t«i tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña häc lªn b¶ng (NÕu cã m¸y chiÕu th× chiÕu c©u tr¶ lêi). Sau ®ã gi¸o viªn tæng qu¸t hãa l¹i hÖ thèng tin häc gåm 3 thµnh phÇn nh tr×nh bµy trong s¸ch gi¸o khoa. Trong phÇn 2 s¬ ®å cÊu tróc m¸y tÝnh t«i thêng dïng b¶ng phô vÏ phãng to s¬ ®å cÊu tróc m¸y tÝnh treo lªn b¶ng nhê ®ã häc sinh cã c¸i nh×n trùc quan sinh ®éng h¬n. Trong c¸c môc cßn l¹i t«i thêng su tÇm nh÷ng thiÕt bÞ cña m¸y tÝnh thuéc nhiÒu h·ng khi giíi thiÖu ®Õn thiÕt bÞ nµo th× ®a ra thiÕt bÞ ®ã ®Ó häc sinh quan s¸t: æ cøng, Ram, ®Üa mÒm, ®Üa CD hay chuét vµ bµn phÝm. Sau ®ã ®a ra c©u hái "C¸c thiÕt bÞ cña m¸y tÝnh sÏ ®îc ghÐp nèi víi nhau nh thÕ nµo?" Häc sinh sÏ suy nghÜ tÝch cùc ®Ó tr¶ lêi c©u hái nµy. Trong tiÕt bµi tËp sau bµi 4 trªn phßng m¸y ta nªn th¸o vá cña mét m¸y tÝnh ®Ó häc sinh cã ®iÒu kiÖn quan s¸t c¸c thiÕt bÞ cña mét m¸y tÝnh cô thÓ, vÞ trÝ g¾n kÕt c¸c thiÕt bÞ nh vËy sÏ dÔ dµng nhí tªn còng nh h×nh ¶nh cña c¸c thiÕt bÞ. C¸c thiÕt bÞ cña m¸y tÝnh häc sinh cã thÓ nhí ®îc v× m¸y tÝnh lµ mét thiÕt bÞ ®îc øng dông nhiÒu trong c¸c c«ng viÖc, Ýt nhiÒu häc sinh ®· ®îc nh×n thÊy hay ®îc sö dông. Nhng ®Ó häc sinh hiÓu ®îc ho¹t ®éng cña m¸y tÝnh lµ tu©n theo nguyªn lÝ Ph«n-n«i-man lµ mét vÊn ®Ò khã. Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y vÒ môc nµy t«i tiÕn hµnh theo c¸ch: Khi triÓn kh¸i ý: "Ho¹t ®éng cña m¸y tÝnh thùc chÊt lµ viÖc thùc hiÖn c¸c lÖnh. Mçi lÖnh thÓ hiÖn mét thao t¸c xö lÝ d÷ liÖu. Ch¬ng tr×nh lµ mét d·y tuÇn tù c¸c lÖnh chØ dÉn cho m¸y biÕt ®iÒu cÇn lµm". T«i ®a ra mét ch¬ng tr×nh pascal ®¬n gi¶n, vÝ dô Program vidu; Uses crt; Var a, b,s:byte; Begin Write('Nhap 2 so nguyen:'); readln(a,b); S:=a+b; Write(s); Readln; End. Gi¶i thÝch tõng lÖnh, ch¬ng tr×nh trªn yªu cÇu ngêi dïng nhËp 2 sè nguyªn tõ bµn phÝm, ch¬ng tr×nh tÝnh tæng cña 2 sè vµ ®a kÕt qu¶ ra mµn h×nh. Sau ®ã nhÊn m¹nh néi dung in nghiªng trong sgk. §Ó tr×nh bµy vÒ ho¹t ®éng cña m¸y tÝnh ho¹t ®éng theo ch¬ng tr×nh t«i còng liªn hÖ trong thùc tÕ, vÝ dô ®Ó häp phô huynh häc sinh cÇn cã ch¬ng tr×nh lµm viÖc: -7h->7h30' häp phô huynh häc sinh toµn trêng nghe phæ biÕn kÕ ho¹ch cña nhµ trêng. -7h30'-10h c¸c phô huynh vÒ häp theo ®¬n vÞ líp. Khi ®ã l¹i lªn mét ch¬ng tr×nh chi tiÕt nh sau 1.Gi¸o viªn ®iÓm danh 2.Gi¸o viªn th«ng b¸o kÕt qu¶ häc tËp, rÌn luyÖn cña tõng häc sinh trong líp chñ nhiÖm trong thêi gian qua. 3.Phô huynh ®a ra ý kiÕn kiÕn nghÞ 4.Gi¸o viªn gi¶i tr×nh c¸c ý kiÕn 5.Gi¸o viªn th«ng b¸o c¸c kho¶n ®ãng gãp vµ ho¹t ®éng trong thêi gian tíi cña líp. §èi víi m¸y tÝnh còng vËy khi nµo (thø tù), lµm c«ng viÖc g× (m· phÐp to¸n) lµ do ch¬ng tr×nh qui ®Þnh. III. Bµi 4 Bµi to¸n vµ thuËt to¸n Trong toµn bé ch¬ng tr×nh cña k× 1 tin häc 10 ®©y lµ bµi cã tiÕt d¹y nhiÒu nhÊt vµ còng lµ bµi cã lîng kiÕn thøc träng t©m. §Ó häc sinh n¾m b¾t ®îc kiÕn thøc theo ®óng môc ®Ých, yªu cÇu cÇu cña bµi t«i thêng tiÕn hµnh nh sau: 1.Kh¸i niÖm bµi to¸n §Ó dÉn d¾t t«i thêng ®a ra c©u hái ph¸t vÊn: "Em h·y ®a ra vÝ dô mét bµi to¸n?" Häc sinh cã thÓ tr¶ lêi c©u hái nµy b»ng c¸ch ®a ra 1 bµi to¸n mµ c¸c em biÕt trong to¸n häc: T×m nghiÖm cña ph¬ng tr×nh 5x-12=0, hay cho ®é dµi 3 c¹nh cña tam gi¸c tÝnh chu vi diÖn tÝch cña tam gi¸c?. Gi¸o viªn ®a c©u hái tiÕp theo: "trong to¸n häc 1 bµi to¸n lµ g×?" Häc sinh sÏ vËn dông kiÕn thøc to¸n häc ®Ó tr¶ lêi c©u hái. Ta ghi nhËn 1 vµi c©u tr¶ lêi cña häc sinh sau ®ã nªu kh¸i niÖm bµi to¸n trong tin häc, cho häc sinh so s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a bµi to¸n trong to¸n vµ trong tin. TiÕp theo gi¸o viªn treo tranh cã chuÈn bÞ s½n mét sè bµi to¸n, yªu cÇu häc sinh cho biÕt ®©u lµ bµi to¸n trong to¸n häc, ®©u lµ bµi to¸n trong tin häc? Khi lµm to¸n c¸c em thêng quan t©m ®Õn yÕu tè nµo? cho häc sinh th¶o luËn sau ®ã ®a ra c©u tr¶ lêi. Gi¸o viªn chèt l¹i còng t¬ng tù nh bµi to¸n trong to¸n trong tin häc khi x¸c ®Þnh 1 bµi to¸n ta ph¶i x¸c ®Þnh 2 yÕu tè d÷ liÖu vµo (giÈ thiÕt)- input, d÷ liÖu ra (kÕt luËn) -output nh ®· tr×nh bµy trong sgk. Gi¸o viªn l¹i treo tranh cã chuÈn bÞ s½n mét sè bµi to¸n, yªu cÇu häc sinh th¶o luËn ®Ó t×m Input, Output cña bµi to¸n. 2. Kh¸i niÖm thuËt to¸n a. VÒ kh¸i niÖm thuËt to¸n Gi¸o viªn ®a ra mét vÝ dô rÊt ®¬n gi¶n: liÖt kª c¸c bíc ®Ó lµm mét c«ng viÖc g× ®ã, ch¼ng h¹n c¸c bíc vµ thø tù cÇn lµm ®Ó nÊu c¬m b»ng nåi c¬m ®iÖn: 1-LÊy xoong trong nåi ra, 2-röa nåi, 3-®ong g¹o, 4-vo g¹o, 5-®æ g¹o vµo xoong, 6-thªm níc võa ®ñ, 7-lau kh« bªn ngoµi xoong, 8-®Æt xoong vµo nåi, 9-c¾m phÝch ®iÖn, 10-Ên nót nÊu. HoÆc c¸c bíc cÇn thùc hiÖn khi gi¶i bµi to¸n ax2+bx+c=0. Qua c¸c vÝ dô ®ã gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh ®äc kh¸i niÖm thuËt to¸n tr×nh bµy trong sgk. Gi¸o viªn ph©n tÝch 3 ®iÓm quan träng nhÊt trong ®Þnh nghÜa thuËt to¸n: -D·y h÷u h¹n c¸c thao t¸c -S¾p xÕp cã thø tù -Tõ Input cho ra Output Häc sinh dÔ c¶m nhËn vµ thÊy ®îc tÇm quan träng lµ c¸c thao t¸c ph¶i cã thø tù, vÝ dô kh«ng thÓ ®¶o thø tù viÖc ®Æt xoong vµo nåi vµ Ên nót nÊu ®îc. §èi víi líp häc sinh kh¸, gi¸o viªn giíi thiÖu mét sè kh¸i niÖm kh¸c vÒ thuËt to¸n: §/n 1( K.Rosen): Mét thuËt to¸n lµ mét thñ tôc x¸c ®Þnh ®Ó gi¶i mét bµi to¸n (vÊn ®Ò), sö dông mét sè h÷u h¹n bíc. Mçi bíc cã thÓ gåm mét hoÆc mét sè thao t¸c/phÐp to¸n. §/n 2( G. Brookshear): Mét thuËt to¸n lµ mét tËp hîp cã thø tù c¸c bíc kh«ng nhËp nh»ng, thùc hiÖn ®îc, x¸c ®Þnh mét tiÕn tr×nh cã kÕt thóc.85 b. VÒ vÝ dô thuËt to¸n t×m Max Tríc khi giíi thiÖu thuËt to¸n gi¸o viªn chuÈn bÞ tríc mét sè tÊm b×a trªn ®ã ghi c¸c sè nguyªn ®¹i diÖn cho a1, a2,...an. Sau ®ã óp c¸c tÊm b×a lªn b¶ng, yªu cÇu häc sinh suy nghÜ c¸ch ®Ó t×m gi¸ trÞ lín nhÊt. Häc sinh sÏ ph¶i suy nghÜ tÝch cùc ®Ó ®a ra c¸ch t×m Max, Gi¸o viªn gäi häc sinh lªn thao t¸c trùc tiÕp víi c¸c tÊm b×a, c¸c häc sinh ë díi líp theo dâi qu¸ tr×nh cña b¹n lµm. Chän mét häc sinh cã thao t¸c thùc hiÖn ®óng, gi¸o viªn thùc hiÖn l¹i thao t¸c mµ häc sinh võa thùc hiÖn vµ gi¶i thÝch tõng thao t¸c: §Çu tiªn, lËt tÊm b×a thø nhÊt, lÊy gi¸ trÞ nµy lµ Max, tiÕp theo lËt tÊm b×a thø 2, so s¸nh víi Max, nÕu lín h¬n th× Max l¹i nhËn gi¸ trÞ nµy, tiÕp tôc víi tÊm b×a thø 3, thø 4, ...cho ®Õn tÊm b×a cuèi cïng (thø n) ta t×m ®îc Max. Tõ ®ã ta cã thuËt to¸n tr×nh bµy nh trong sgk. Nhê c¸ch lµm nµy häc sinh ®îc thÊy thao t¸c trùc tiÕp m« pháng theo qu¸ tr×nh thùc hiÖn cña m¸y tÝnh, nªn dÔ dµng n¾m b¾t ®îc c¸c bíc cña thuËt to¸n còng nh c¸c biÕn sö dông trong thuËt to¸n. Tõ vÝ dô nµy gi¸o viªn minh häa c¸c tÝnh chÊt cña thuËt to¸n. Trªn c¬ së ®ã häc sinh dÔ tiÕp thu h¬n c¸c thuËt to¸n tiÕp theo. 3.VÒ thuËt to¸n s¾p xÕp b»ng tr¸o ®æi Víi thuËt to¸n nµy tríc khi giíi thiÖu thuËt to¸n gi¸o viªn lÊy vÝ dô vÒ mét d·y sè cô thÓ, thùc hiÖn sù tr¸o ®æi trªn d·y sè nµy ®Ó häc sinh quan s¸t. Sau ®ã ph¸t biÓu thuËt to¸n., tr×nh bµy c¸c bíc cña thuËt to¸n. 4. VÒ thuËt to¸n t×m kiÕm a. ThuËt to¸n t×m kiÕm tuÇn tù Gi¸o viªn còng chuÈn bÞ s½n c¸c tÊm b×a, óp lªn b¶ng yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn thao t¸c t×m mét gi¸ trÞ nµo ®ã. Dùa theo c¸ch t×m Max ë thuËt to¸n tríc mµ häc sinh ®a ra c¸ch t×m gi¸ trÞ k. Tõ ®ã yªu cÇu häc sinh tù t×m hiÓu thuËt to¸n tr×nh bµy trong sgk. b. ThuËt to¸n t×m kiÕm nhÞ ph©n Tríc khi ®a ra thuËt to¸n, gi¸o viªn ®a ra 1 bµi to¸n víi häc sinh nh sau: Em h·y chän mét sè nguyªn d¬ng trong ph¹m vi tõ 1 ®Õn 100 (gi÷ kÝn con sè nµy). Em h·y tr¶ lêi 6 c©u hái sau, c« sÏ ®o¸n ®óng sè mµ em ®· chän. C©u hái 1: Sè ®ã cã lín h¬n 50 kh«ng? Gi¶ sö häc sinh tr¶ lêi cã. C©u hái 2: Sè ®ã cã lín h¬n 75 kh«ng? Häc sinh tr¶ lêi kh«ng. C©u hái 3: Sè ®ã cã lín h¬n 62 kh«ng? Häc sinh tr¶ lêi kh«ng. C©u hái 4: Sè ®ã cã lín h¬n 56 kh«ng? Häc sinh tr¶ lêi cã. C©u hái 5: Sè ®ã cã lín h¬n 59 kh«ng? Häc sinh tr¶ lêi cã. C©u hái 6: Sè ®ã cã lín h¬n 60 kh«ng? Häc sinh tr¶ lêi cã. VËy sè mµ em lùa chän lµ sè 61. T¹i sao c« cã thÓ ®o¸n ®óng? Lµ v× c« ®· sö dông ý tëng chia ®Ó trÞ, sau mçi c©u hái c« ®· thu hÑp ph¹m vi c¸c sè chØ cßn 1 nöa. Sau c©u hái thø nhÊt ph¹m vi c¸c sè chØ cßn 50, sau c©u hái thø 2 ph¹m vi c¸c sè chØ cßn 25....®Õn c©u hái sè 6 ph¹m vi c¸c sè chØ cßn duy nhÊt 1. Do vËy chØ cÇn so s¸nh víi 6 sè t¬ng øng trong 6 c©u hái c« ®· ®a ra ®îc con sè c¸c em ®· lùa chän mµ kh«ng cÇn kiÓm tra hÕt 100 sè. §ã lµ ý tëng cña thuËt to¸n t×m kiÕm nhÞ ph©n. Lóc nµy gi¸o viªn giíi thiÖu thuËt to¸n, gi¶i thÝch viÖc dïng c¸c biÕn, vµ xÐt mét vÝ dô ®Ó häc sinh quan s¸t víi bµi to¸n ë trªn. B»ng c¸ch nµy gi¸o viªn gióp häc sinh tiÕp cËn thuËt to¸n mét c¸ch nhÑ nhµng, høng thó, gÇn gòi trong thùc tÕ. Trong qóa tr×nh gi¶ng d¹y, khi d¹y ®Õn thuËt to¸n nµo gi¸o viªn nªn vÏ s¬ ®å khèi cña thuËt to¸n ra giÊy khæ lín, treo lªn b¶ng khi cÇn thiÕt nh vËy gi¸o viªn kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian vÏ s¬ ®å lªn b¶ng. PhÇn thø III.KÕt luËn I.KÕt qu¶ Trong 3 n¨m gi¶ng d¹y tin häc líp 10 trong trêng phæ th«ng t«i ®· ¸p dông ph¬ng ph¸p trªn vµo bµi gi¶ng cña m×nh vµ nhËn thÊy: -Häc sinh s«i næi, høng thó h¬n khi häc nhê ®îc vËn dông kiÕn thøc thùc tÕ cña m×nh vµo bµi häc. -Häc sinh tiÕp cËn kiÕn thøc mét c¸ch nhÑ nhµnh th«ng qua c¸c vÝ dô gÇn gòi, kh«ng bÞ ¸p ®Æt. -Häc sinh ham thÝch m«n häc chñ ®éng tiÕp thu kiÕn thøc. Trªn ®©y lµ mét sè chia sÏ trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y mµ t«i ®· tÝch lòy ®îc. Trong ch¬ng tr×nh tin häc 10 k× 1 cßn nhiÒu bµi kh¸c n÷a, vµ trong c¸c tiÕt vÒ c¸c bµi nµy t«i còng cè g¾ng lu«n lu«n liªn hÖ bµi gi¶ng víi thùc tiÔn nhê ®ã häc sinh nhËn thÊy kiÕn thøc m«n tin häc thËt ra còng gÇn gòi, kh«ng "xa l¹", kh«ng "qu¸ khã" häc sinh sÏ chñ ®éng tiÕp nhËn kiÕn thøc. II.lêi kÕt Nh÷ng trao ®æi trªn ®©y cßn mang tÝnh c¸c nh©n, tÝch lòy ®îc trong qu¸ tr×nh trùc tiÕp gi¶ng d¹y tin häc khèi 10. Do ®ã cßn cã nh÷ng khiÕm khuyÕt, h¹n chÕ. Do m«n häc lµ mét bé m«n míi nªn t«i còng rÊt mong c¸c thÇy c« gi¸o bé m«n tin häc tÝch cùc trao ®æi, bµn luËn nh»m ®a ra ®îc ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y hiÖu qu¶ nhÊt. B×nh giang, th¸ng 4 n¨m 2009
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_phuong_phap_giang_day_tin_hoc_10_ki_i.doc