Sáng kiến kinh nghiệm Rèn luyện kỹ năng sử dụng phím tắt trong thực hành cho học sinh Khối 7

TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: 
RÈN LUYỆN KỸ NĂNG SỬ DỤNG PHÍM TẮT TRONG THỰC HÀNH CHO HỌC SINH KHỐI 7
I. LÍ DO VIẾT ĐỀ TÀI:
Ngày nay, với sự phát triển nhảy vọt của khoa học công nghệ nói chung của ngành tin học nói riêng, với những tính năng ưu việt, sự tiện dụng và được ứng dụng rộng rãi, tin học ngày nay là một phần không thể thiếu của nhiều ngành trong công cuộc xây dựng và phát triển xã hội. Hơn thế nữa nó còn đi sâu vào đời sống của con người. Chính vì xác định được tầm quan trọng đó nên Nhà nước ta đã đưa môn tin học vào trong nhà trường và ngay từ tiểu học, học sinh được tiếp xúc với môn tin học để làm quen dần với lĩnh vực CNTT, tạo nền móng cơ sở ban đầu để học những phần nâng cao trong các cấp tiếp theo. 
Với thời buổi công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay. Vấn đề thời gian hoàn thành công việc được đánh giá rất cao. Cùng một thao tác nếu ta sử dụng phím tắt sẽ nhanh hơn dùng thao tác bấm chuột rất nhiều. Đặc biệt với chương trình soạn thảo văn bản khi tay ta đang để trên bàn phím soạn thảo văn bản thì sử dụng phím tắt sẽ nhanh hơn việc thả tay ra cầm chuột thao tác rồi lại tiếp tục soạn thảo văn bản, hoặc đôi khi thanh công cụ bị ẩn, nếu không biết cách lấy lại thanh công cụ và không nhớ các phím tắt học sinh sẽ không thể thực hiện được các thao tác định dạng văn bản.
Đôi lúc, chuột máy tính ta bị hỏng thì việc sử dụng các tổ hợp phím tắt đem lại hiệu quả cao.
Sách giáo khoa tin học 7 không hướng dẫn sử dụng các phím tắt vì vậy một số giáo viên không chú trọng đưa vào dạy cho học sinh. Việc đưa thêm cách sử dụng phím tắt vào trong tiết dạy cũng không làm mất nhiều thời gian và cũng không ảnh hưởng đến thời gian dạy các nội dung khác của bài học. Đó cũng chính là lý do tôi viết sáng kiến kinh nghiệm “Rèn luyện kỹ năng sử dụng phím tắt trong thực hành cho học sinh khối 7”.
II. ĐỐI TƯỢNG – PHẠM VI – THỜI GIAN THỰC HIỆN:
1. Đối tượng nghiên cứu: Môn Tin học lớp 7.
2. Phạm vi nghiên cứu: Đề tài được thực hiện với học sinh lớp 7 trường THCS Nguyễn Việt Hùng – Vũng Liêm - Vĩnh Long
3. Thời gian nghiên cứu: Năm học 2020 – 2021.
III. NỘI DUNG ĐỀ TÀI:	
1. Đưa cách sử dụng phím tắt vào giáo án và hướng dẫn học sinh thực hiện trên máy.
Ngoài những cách sách giáo khoa hướng dẫn sử dụng chuột giáo viên đưa thêm cách sử dụng phím tắt.
Ví dụ 1: Sao chép nội dung ô tính này sang ô tính khác.
 B1: Chọn khối văn bản cần sao chép (Ctrl + A: Chọn cả trang tính hoặc Shift + phím mũi tên: Chọn một phần trang tính)
B2: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + C
B3: Chọn vị trí cần sao chép ô tính
B4: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + V
Ví dụ 2: Di chuyển nội dung ô tính này sang ô tính khác.
 B1: Chọn khối văn bản cần sao chép (Ctrl + A: Chọn cả trang tính hoặc Shift + phím mũi tên: Chọn một phần trang tính)
B2: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + X
B3: Chọn vị trí cần sao chép ô tính
B4: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + V
Ví dụ 3: 
* Lưu văn bản: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + S
* Mở một trang văn bản mới: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + N
* Mở một trang văn bản đã được lưu trong máy: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + O
Việc sử dụng phím tắt trong Excel giúp học sinh tiết kiệm thời gian và đạt hiệu quả cao trong việc trình bày nội dung trang tính. Thay vì sử dụng các thao tác chuột để di chuyển các chức năng có sẵn rất mất thời gian, vì vậy giáo viên hướng dẫn học sinh sử dụng các phím tắt sẽ nhanh hơn. 
2. Hướng dẫn học sinh cách nhớ các tổ hợp phím tắt
a/ Để mở các bảng chọn trên thanh bảng chọn trong Excel
Phím Alt kết hợp với các chữ cái được gạch chân của tên bảng chọn đó
Ví dụ 4:
- Để mở bảng chọn File: Alt + F
- Để mở bảng chọn Edit: Alt + E
- Để mở bảng chọn View: Alt + V
- Để mở bảng chọn Insert: Alt + I
- Để mở bảng chọn Tool: Alt + T
 . . .
Thực hiện tương tự với các bảng chọn còn lại và các thực đơn bên trong bảng chọn đó.
b/ Tổ hợp phím tắt thường dùng phím Ctrl kết hợp với chữ cái đầu của từ tiếng Anh , đặc biệt các từ tiếng Anh đó khá quen thuộc với các em như: Open (mở), New (mới), Left (trái), Right (phải), Center (giữa), ...
Ví dụ 5:
* Tạo, chỉnh sửa và lưu văn bản
 Ctrl + N: Tạo văn bản mới.
 Ctrl + O: Mở một trang tính đã được soạn thảo trước đó.
 Ctrl + S: Lưu trang tính.
 Ctrl + C: Sao chép nội dung ô tính.
Ctrl + X: Cắt một nội dung ô tính.
Ctrl + V: Dán nội dung ô tính.
Ctrl + P: In ấn trang tính.
Ctrl + Z: Trở lại trạng thái trước khi thực hiện lần chỉnh sửa cuối cùng.
Ctrl + Y: Phục hồi trạng thái trước khi sử dụng lệnh Ctrl+Z.
Ctrl + F4 , Ctrl + W, Alt + F4: Đóng lại trang tính.
* Định dạng trang tính
 Ctrl + B: In đậm.
 Ctrl + D: Mở hộp thoại thay đổi font chữ.
 Ctrl + I: In nghiêng.
 Ctrl + U: Gạch chân.
Cách này rất thuận tiện trong trường hợp thanh công cụ bị ẩn.
3. Trong tiết thực hành
Giáo viên nhắc nhở các em cách sử dụng phím tắt để các em nhớ và tạo thói quen sử dụng phím tắt. Đồng thời cũng chỉ rõ cho các em biết công dụng và lợi ích của việc sử dụng phím tắt.
4. Một số phím tắt tôi đã học hỏi và rút kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy Microsoft Word 2010
Phím tắt điều hướng
PHÍM TẮT
CÔNG DỤNG
ALT + TAB
Chuyển đổi giữa các chương trình
CTRL + TAB
Chuyển đổi giữa các file Excel đang mở
CTRL + PAGE UP
Sang sheet bên trái
CTRL + PAGE DOWN
Sang sheet bên phải
HOME
Di chuyển về đầu dòng
CTRL + HOME
Di chuyển về dòng và cột đầu tiên trong sheet
CTRL + END
Di chuyển về dòng và cột cuối cùng trong sheet
Phím tắt thao tác
CTRL + N
Tạo file mới
CTRL + O
Mở file đã lưu
CTRL + P
In
CTRL + S
Lưu trang
CTRL + W
Đóng trang hiện tại
ALT + =
Sử dụng chức năng Auto Sum
Phím chức năng
F2
Hiệu chỉnh dữ liệu trong ô
F3
Dán một tên đã đặt trong công thức
F4 hoặc CTRL + Y
Lặp lại thao tác vừa thực hiện
F5
Đi đến vị trí xác định theo tham chiếu
Phím tắt sao chép
CTRL + C
Sao chép
CTRL + D
Chép giá trị từ ô ở trên ô hiện hành vào ô hiện hành
CTRL + R
Chép dữ liệu từ bên trái qua phải
CTRL + V
Dán
CTRL + X
Cắt
CTRL + Z
Quay lại thao tác vừa thực hiện
CTRL + DELETE
Xoá tất cả chữ trong một dòng
ALT + ENTER
Xuống dòng trong ô
Phím tắt sao chép
CTRL + C
Sao chép
CTRL + D
Chép giá trị từ ô ở trên ô hiện hành vào ô hiện hành
CTRL + R
Chép dữ liệu từ bên trái qua phải
CTRL + V
Dán
CTRL + X
Cắt
CTRL + Z
Quay lại thao tác vừa thực hiện
CTRL + DELETE
Xoá tất cả chữ trong một dòng
ALT + ENTER
Xuống dòng trong ô
IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN ĐỀ TÀI:
 Sau thời gian thực hiện đề tài thu được kết quả như sau:
* Đối với giáo viên:
+ Trong quá trình giảng dạy sẽ không còn gặp khó khăn do môn học này mới lạ.
+ Tiết học trở nên hoàn chỉnh hơn về nội dung kiến thức, sinh động hơn về hình thức tổ chức.
* Đối với học sinh:
+ Học sinh yêu thích học tập bộ môn hơn.
+ Học sinh thực hiện các thao tác nhanh và hiệu quả hơn rất nhiều.
+ Thái độ học tập của học sinh tích cực hơn, lớp học sôi động hơn đặc biệt là trong tiết thực hành.
* Kết quả cụ thể:
- Chúng tôi tiến hành khảo sát trước và sau khi thực hiện đề tài bằng cách:
- Yêu cầu học sinh thực hành tạo một trang tính hoàn chỉnh 
 + Sử dụng chuột
 + Sử dụng tổ hợp phím tắt
Đánh giá theo mức độ: tốt, khá, trung bình, yếu. 
- Kết quả được thể hiện qua bảng thống kê sau:
+ Kết quả khảo sát trước khi thực hiện đề tài sử dụng chuột:
Lớp
TSHS
Giỏi
Khá
Trung bình
Yếu
TS
%
TS
%
TS
%
TS
%
7/1
28
10
35.71
5
17.86
13
46.43
0
0
7/2
30
8
26.67
8
26.67
14
46.66
0
0
7/3
31
7
22.58
6
19.35
18
58.07
0
0
7/4
28
7
25.0
8
28.57
13
46.43
0
0
Tổng
117
32
27.35
27
23.08
58
49.57
0
0
	+ Kết quả khảo sát sau khi thực hiện đề tài sử dụng tổ hợp phím tắt:
Lớp
TSHS
Giỏi
Khá
Trung bình
Yếu
TS
%
TS
%
TS
%
TS
%
7/1
28
26
92.86
2
7.14
0
0
0
0
7/2
30
24
80
6
20
0
0
0
0
7/3
31
22
70.97
8
25.81
1
3.23
0
0
7/4
28
19
67.86
6
21.43
3
10.71
0
0
Tổng
117
91
77.78
22
18.8
4
3.42
0
0

V.TÍNH MỚI TRONG SÁNG KIẾN:
 Thông qua việc thực hiện sáng kiến “Rèn luyện kỹ năng sử dụng phím tắt trong thực hành cho học sinh khối 7” sẽ tạo thêm nhiều cách để rèn luyện các kỹ năng sử dụng máy tính một cách thành thạo hơn cho học sinh khối 67 Để các em có thể hình thành tác phong làm việc chuyên nghiệp hơn với máy tính sau này.
VI. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
1. Kết luận:
	Qua thực tế giảng dạy theo tinh thần của đề tài bước đầu đem lại một số kết quả:
- Học sinh hứng thú, say mê hơn khi học, đạt được độ bền kiến thức.
- Học sinh phát huy tính độc lập suy nghĩ, rèn luyện tư duy sáng tạo cho học sinh.
- Học sinh được rèn luyện kỹ năng quan sát, phân tích, thực hành, liên hệ thực tế tốt hơn. 
2. Kiến nghị:
Từ thực trạng trên, tôi có một số kiến nghị sau:
+ Đối với nhà trường: 
- Tạo điều kiện để giáo viên có thể tham gia các lớp bồi dưỡng về phương pháp giảng dạy mới.
- Thường xuyên tham khảo ý kiến của cả giáo viên và học sinh về phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường.
- Các nhà trường THCS cần được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đặc biệt là trang bị đầy đủ máy vi tính, máy chiếu, phông chiếu nhằm giúp giáo viên và học sinh trong quá trình giảng dạy đạt hiệu quả nhất.
+ Đối với giáo viên: 
 - Trong quá trình soạn bài, cần nghiên cứu kỹ nội dung của bài học để xác định mục tiêu, nội dung kiến thức, kỹ năng cơ bản và mối quan hệ giữa các kiến thức trong bài học. 
- Với học sinh lớp 7 việc rèn luyện cho các em kỹ năng và thói quen sử dụng các phím tắt khi làm việc với máy tính là rất cần thiết. Trong quá trình làm việc với máy tính đặc biệt là việc sử dụng phím tắt rất nhanh và hiệu quả.
- Việc dạy môn tin học cần phải linh hoạt, không nhất thiết lấy sách giáo khoa làm chuẩn, trong quá trình dạy giáo viên có thể đưa ra nhiều cách làm để học sinh tham khảo và áp dụng.
+ Đối với học sinh: 
 Cần hình thành cho bản thân phương pháp học tập đúng đắn như: trước bài học cần nghiên cứu tài liệu chu đáo, đặc biệt cần phải luyện gõ tốt sẽ có lợi cho việc học nói chung, mà còn rất có lợi khi ta thường xuyên sử dụng các phím tắt. Nếu làm tốt được điều này chắc chắn sẽ đạt hiệu cao.
VII. KẾT LUẬN:
	Sau thời gian nghiên cứu tìm hiểu, được sự quan tâm giúp đỡ của Lãnh đạo nhà trường, Tổ chuyên môn cùng bạn bè đồng nghiệp tôi đã thực hiện thành công sáng kiến kinh nghiệm về: “Rèn luyện kỹ năng sử dụng phím tắt trong thực hành cho học sinh khối 7” với mong muốn phát triển năng lực tư duy rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo cho học sinh trong việc học tập bộ môn Tin học. Nhằm nâng cao chất lượng bộ môn nói riêng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục nói chung.
Trong quá trình thực hiện đề tài mặc dù cũng đem tới những kết quả khả quan, nhưng không tránh khỏi những sai sót và hạn chế. Tôi rất mong các đồng nghiệp cùng chuyên môn, hội đồng khoa học, những giáo viên có cùng quan điểm đóng góp ý kiến để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn!
Chân thành cảm ơn sự quan tâm của Lãnh đạo nhà trường, những ý kiến đóng góp chân thành của Thầy Cô trong tổ chuyên môn, bạn bè đồng nghiệp đã giúp tôi hoàn thành đề tài này!
Trung Thành Tây, ngày 25 tháng 04 năm 2021
	 Người viết sáng kiến
	 Trần Trút Mai