Thuyết minh Giải pháp Một số biện pháp rèn kỹ năng gõ mười ngón cho học sinh Lớp 3

điều này đỏi hỏi giáo viên phải mất nhiều thời gian công sức và có tính thần làm việc nghiêm túc, có trách nhiệm và tâm huyết với nghề.
Các câu hỏi trong trò chơi “Rung chuông vàng” thường ở dạng trắc nghiệm chọn câu trả lời đúng trong các đáp án cho sẵn. Người dẫn trò chơi sẽ đọc và hiển thị câu hỏi trên màn chiếu hoặc giáo viên có thể kết hợp ghi âm lồng tiếng vào câu hỏi hiện trên màn chiếu. Sau khi đọc xong hết câu hỏi, giáo viên sẽ cho cả lớp 5 giây để suy nghĩ. Hết thời gian, chuông reo lên, người dẫn chương trình sẽ yêu cầu cả lớp giơ thẻ đáp án lên. Khi đó, người quản trò sẽ đưa ra đáp án đúng. Những học sinh nào trả lời đúng có nghĩa là học sinh đó đã rung được chuông vàng và vẫn được giơ thẻ. Những học sinh nào trả lời sai sẽ hạ úp thẻ của mình xuống mặt bàn. Kết thúc trò chơi, giáo viên sẽ thống kê kết quả bằng cách yêu cầu ai rung được chuông vàng tất cả các câu hỏi của trò chơi sẽ giơ tay. Cuối cùng, giáo viên nhận xét và cho những học sinh trả lời sai hát tặng cả lớp một bài hát.
Tôi tổ chức trò chơi này nhằm giúp học nắm vững, ghi nhớ kiến thức. Vì thế, tôi hay triển khai trò chơi “Rung chuông vàng” ở phần củng cố.
Ví dụ: Khi dạy bài “Bàn phím máy tính”, tôi tiến hành hoạt động củng cố bài bằng cách cho học sinh chơi trò chơi. Cụ thể như sau:
Giới thiệu tên trò chơi: Sau đây, để giúp các con củng cố bài: Bàn phím máy tính cô có một trò chơi dành tặng cho cả lớp. Trò chơi này có tên gọi “Rung chuông vàng”. Các em có muốn chơi trò chơi không? à Học sinh trả lời: Có ạ!
Giới thiệu cách chơi: Cô có các câu hỏi dành cho cả lớp. Để trả lời mỗi câu hỏi, các em hãy giơ thẻ A B C D tương ứng với đáp án mà các em cho là đúng. Mỗi lần trả lời đúng một câu hỏi là em đã rung được chuông vang rồi đấy. Chúc các em sẽ rung được chuông vàng cả 3 câu hỏi nhé!
Giáo viên cho học sinh chơi trò chơi: Giáo viên đọc câu hỏi:
à Học sinh giơ thẻ đáp án
à Giáo viên công bố đáp án đúng:
Câu trả lời sẽ là A?B? hay C?D? Để biết được đáp án, các em hãy cùng nhìn lên màn chiếu.
Xin chúc mừng những bạn đã rung được chuông vàng. Những bạn nào đáp án chưa đúng đề nghị úp thẻ bài xuống mặt bàn.
Giáo viên nhận xét tỉ lệ học sinh làm đúng, làm sai
Chuyển sang câu tiếp theo, tổ chức tương tự
Tổng kết cuộc thi:
Những bạn nào đã trả lời đúng tất cả câu hỏi à cô khen những bạn đã rung chuông vàng. Cô đề nghị cả lớp tặng những bạn này một tràng pháo tay.
Còn những bạn bị nhầm lẫn chưa làm đúng tất cả các câu, chúng mình sẽ cố gắng chơi tốt hơn ở những buổi học sau nhé.
Trò chơi “Hộp quà may mắn”:
Trò chơi này cũng là một trong những trò chơi tạo được sự hấp dẫn với học sinh. Nó kích thích tính tò mò, gây được sự hào hứng, tích cực tham gia của các em. Với trò chơi này, tôi thường chiếu trên màn hình 4 hộp quà được đánh số thứ tự từ 1 đến 4.
Mỗi hộp chứa một phần quà rất hấp dẫn. Học sinh nào muốn nhận được một trong các phần quà này thì hãy chọn một trong các hộp quà trên màn hình tivi và trả lời đúng câu hỏi trong mỗi hộp đó.
Với trò chơi này, để tăng thêm khả năng tự tin và giao tiếp, tôi sẽ chọn một học sinh làm quản trò. Việc này đòi hỏi giáo viên phải nắm bắt được đối tượng học sinh trong lớp khá vững mới có thể chọn được học sinh có khả năng dẫn trò chơi tốt. Đồng thời, giáo viên cũng phải đầu tư nhiều thời gian và công sức để hướng dẫn, đào tạo học sinh có thể dẫn trò chơi một cách thành thạo.
Vi ́ dụ: Khi dạy bài “Tập gõ bàn phím”, hướng dẫn học sinh nắm được cách gõ và chốt cách gõ xong, tôi tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “Hộp quà may mắn” theo tiến trình sau:
Giới thiệu tên trò chơi: Sau đây, để giúp các có thể nắm vững hơn cách gõ, cô có một trò chơi dành tặng cho cả lớp. Trò chơi này có tên gọi “Hộp quà may mắn”. Các em có muốn chơi trò chơi không? à Học sinh trả lời: Có ạ!
Tiếp đến, giáo viên giới thiệu người quản trò: Ở trò chơi này cô sẽ để bạn A làm quản trò. Cả lớp hãy chú ý nghe theo sự điều hành và hướng dẫn trò chơi của bạn A nhé.
Quản trò giới thiệu cách chơi: Xin chào các bạn! Hôm nay, mình rất vui được làm người hướng dẫn các bạn trong trò chơi “Hộp quà may mắn”. Hiện trên tay mình là những hộp quà. Các bạn có muốn nhận những phần quà này không?
à Vậy các bạn hãy chọn 1 một trong 4 hộp quà trên màn chiếu và trả lời câu hỏi ở trong mỗi hộp quà đó. Trả lời đúng, các bạn sẽ được nhận một phần quà tương ứng trên tay mình nhé!
Quản trò gọi học sinh 1 bạn trả lời câu hỏi 1: Câu hỏi của bạn là “Bạn hãy cho biết phần mềm luyện gõ bàn phím bằng 10 ngón mà bạn đã học?
?” à học sinh 1 trả lời à quản trò cho mời các bạn trong lớp nhận xét. Nếu học sinh 1 trả lời đúng, quản trò sẽ đưa ra đáp án đúng và chúc mừng bạn học sinh 1 đã nhận được 1 phần quà!
Nếu học sinh 1 thực hiện sai, quản trò sẽ gọi 1 bạn khác nêu. Khi đó, quản trò sẽ phát quà cho học sinh trả lời đúng.
Cứ tương tự như vậy, quản trò sẽ gọi và cho những học sinh khác trong lớp trả lời và thực hiện đúng yêu cầu ở 3 hộp quà còn lại.
Trò chơi “Thử tài trí nhớ”:
Đây là trò chơi luyện khả năng ghi nhớ kiến thức cho học sinh. Tôi thường áp dụng cách chơi như sau: Ban đầu, giáo viên sẽ người đặt câu hỏi và chỉ định một học sinh trong lớp trả lời. Học sinh nào trả lời đúng thì được đặt câu hỏi và chỉ định một bạn khác trong lớp trả lời. Nếu học sinh đó trả lời sai thì giáo viên sẽ là người đặt câu hỏi và chỉ định học sinh trả lời. Kết thúc trò chơi, giáo viên sẽ nhận xét trò chơi, khen những học sinh trả lời đúng. Đồng thời, giáo viên sẽ yêu cầu những học sinh trả lời sai hát tặng cả lớp một bài hát.
Vi ́ dụ: Khi dạy bài “Bàn phím máy tính”, tôi thực hiện cho học sinh chơi trò chơi này như sau:
Sau khi hướng dẫn cho học sinh nhận biết được khu vực chính của bàn phím; chỉ ra được vị trí của các hàng phím trên khu vực chính của bàn phím. Tôi sẽ cho học sinh chơi trò chơi “Thử tài trí nhớ” – một bạn đọc tên 1 phím thuộc khu vực chính, bạn kia phải nói đúng tên hàng phím có phím đó.
Để giúp học sinh hình dung ra cách chơi, giáo viên cho học sinh chơi thử: Giáo viên: phím A
Học sinh: trả lời
à Giáo viên cho cả lớp nhận xét đúng sai. Giáo viên nhận xét. Sau đó, giáo viên tổ chức cho cả lớp chơi trò chơi. Khi chơi xong, giáo viên nhận xét, khen học sinh trả lời đúng và cho học sinh trả lời sai lên hát trước lớp.
Vừa rồi là một số trò chơi mà tôi đã áp dụng trong quá trình rèn khả năng gõ mười ngón. Qua việc triển khai hình thức trò chơi, tôi nhận thấy hiệu quả chất lượng giảng dạy được tăng lên rõ rệt. Học sinh hứng thú, tham gia tích cực vào các hoạt động học tập hơn hẳn. Do đó, học sinh nắm chắc kiến thức hơn và có kĩ năng gõ mười ngón thành thạo hơn.
* Sử dụng hình ảnh, đồ dùng trực quan để giúp học sinh ghi nhớ, nắm vững cách gõ:
Đặc điểm của lứa tuổi học sinh Tiểu học là khả năng tư duy trừu tượng còn hạn chế. Chính vì vậy, việc sử dụng hình ảnh đồ dùng trực quan là một hình thức không thể thiếu trong giảng dạy ở bậc Tiểu học. Do đó, tôi cũng thường sử dụng các đồ dùng dạy học trực quan trong việc hình thành và nắm vững kiến thức gõ phím bằng mười ngón cho học sinh. Với hoạt động này, tôi hay áp dụng hình thức nối tranh. Đây là một hoạt động trực quan phù hợp với lứa tuổi của học sinh. Nó thu hút và tạo hứng thú cho học sinh. Giáo viên có thể tổ chức trò chơi nối tranh ở các thời điểm khác nhau của bài dạy.
- Nó có thể thực hiện ở ngay từ nội dung kiểm tra bài cũ:
Vi ́ dụ: Khi dạy bài “Bàn phím máy tính”, để kiểm tra cách đặt tay, tôi đưa ra bức tranh và yêu cầu một học sinh lên thực hiện nối các ngón tay tương ứng với các phím ở hàng cơ sở để được cách đặt tay đúng trên bàn phím.
- Bên cạnh đó, trò chơi nối tranh cũng có thể thực hiện ở phần khai thác bài mới:
Vi ́ dụ: Khi dạy bài “Tập gõ bàn phím”, giáo viên có thể hướng dẫn quy tắc gõ các phím ở hàng cơ sở để học sinh suy luận ra cách gõ các phím ở hàng trên, hàng dưới, hàng số thông qua màu sắc của phím với ngón tay được tô màu tương ứng. Ví dụ gợi ý như sau:
+ Hàng phím dưới gồm những phím nào? à Học sinh trả lời: Z X C V B N M , . /
Giống như cách gõ ở hàng phím cơ sở , mỗi ngón trỏ sẽ gõ mấy phím và các ngón còn lại, mỗi ngón sẽ phụ trách gõ mấy phím? à Học sinh trả lời: mỗi ngón tay chỉ gõ 1 phím, còn riêng 2 ngón trỏ mỗi ngón sẽ gõ 2 phím.
Dựa vào cách vị trí của các phím của hàng phím dưới và cách gõ phím ở hàng cơ sở và hàng phím trên đã học, em hãy nối các đoạn thẳng từ phím ở hàng dưới xuống các ngón tay tương ứng để theo đúng cách gõ mười ngón các phím ở hàng dưới trong hình dưới đây?
Ngoài ra, giáo viên cũng áp dụng được hoạt động nối tranh ở cả phần củng cố kiến thức:
Như vậy, việc sử dụng đồ dùng trực quan để giúp học sinh ghi nhớ, nắm vững kiến thức trong dạy học thường được giáo viên áp dụng và đem lại hiệu quả cao. Vì thế, tôi đã triển khai hình thức dạy học trực quan này trong quá trình thử nghiệm chuyên đề và nhận thấy hình thức này đã góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng giảng dạy.
Tổ chức tốt các hoạt động thực hành để giúp học sinh rèn kĩ năng gõ mười ngón. Kết hợp chặt chẽ giữa thực hành và lí thuyết, phối hợp hiệu quả để vừa thông qua thực hành học sinh nắm vững lí thuyết, qua lí thuyết học sinh có khả năng thực hành thành thạo.
Hoạt động thực hành có tầm quan trọng rất lớn đối với giờ dạy môn Tin học. Do đó, việc chuẩn bị tốt các bước dạy trong hoạt động thực hành là một yêu cầu hết sức cần thiết. Có lúc, giáo viên cho học sinh thực hành độc lập, mỗi học sinh một máy tính. Nhưng đôi khi, giáo viên có thể cho học sinh thực hành theo nhóm đôi để kiểm tra chéo cách gõ của nhau. Tuy nhiên, dù ở hình thức nào đi nữa, trong hoạt động thực hành, giáo viên nên phát động cho học sinh thi thực hành hoặc thực hành thông qua trò chơi để kích thích tính tích cực trong các hoạt động học tập của học sinh. Với hình thức thi gõ, giáo viên có thể triển khai thi gõ giữa các máy tính trong cả lớp. Hoặc giáo viên cũng có thể thực hiện thi giữa đại diện các tổ.
Vi ́ dụ 1: Khi dạy bài “Tập gõ bàn phím”, tôi đã triển khai hoạt động thực hành như sau:
Giáo viên giao bài tập : thực hành theo nhóm đôi tập gõ bằng phần mềm Kiran’s Typing Tutor trong thời gian 7 phút, thực hành gõ hàng cơ sở của bàn phím , mức 1. Trước khi thực hành, giáo viên yêu cầu hai học sinh cùng nhóm thực hành theo hình thức lần lượt thay phiên nhau gõ, 1 học sinh thực hành, học sinh còn lại ngồi kiểm tra chéo cách gõ của bạn đồng thời sửa sai giúp bạn.
Qua kinh nghiệm giảng dạy khi thực hiện chuyên đề như đã nêu trên, tôi thấy rằng hoạt động thực hành là một phần quan trọng không thể thiếu đối với môn tin học. Việc kết hợp chặt chẽ giữa thực hành và lí thuyết sẽ giúp học sinh tiếp thu bài nhanh hơn, dễ dàng hơn.
Chuẩn bị tốt các bài tập thực hành. Các bài thực hành cơ bản đảm bảo đúng mục tiêu trọng tâm bài học, vừa sức với mặt bằng chung của học sinh. Đồng thời giáo viên cần chuẩn bị thêm các bài nâng cao để bồi dưỡng học sinh khá giỏi, phát huy tính tích cực của các em.
Đặc thù của bộ môn tin học là lí thuyết kết hợp với thực hành. Trong đó, thời gian thực hành của học sinh chiếm phần lớn thời. Vì vậy, việc chuẩn bị tốt các bài tập thực hành là rất quan trọng.
Bài thực hành đưa ra phải cơ bản, sát với bài học và phù hợp với mặt bằng chung của học sinh để đảm bảo vừa sức với đa số học sinh. Nếu ngay từ đầu giáo viên đưa ra ngay bài nâng cao thì học sinh trung bình yếu sẽ không làm được dẫn đến nản chí, không thực hành ngồi chơi trong giờ học.
Bên cạnh đó, giáo viên cần chuẩn bị thêm các bài nâng cao cho học sinh khá giỏi. Vì những em này sẽ hoàn thành các bài cơ bản dễ dàng, không mấy khó khăn. Do đó, nếu không thêm giao bài nâng cao các em sẽ thấy giờ học rất nhàm chán, không thu hút được các em. Hơn nữa, khi làm xong bài tập đại trà chung cho cả lớp, các em này sẽ hoàn thành xong khá nhanh nên có nhiều thời gian ngồi chơi nếu giáo viên không giao thêm bài khó để bồi dưỡng nâng cao khả năng của các em.
Ví dụ: Khi dạy bài “Tập gõ bàn phím”, tôi đưa ra yêu cầu thực hành cho học sinh làm:
Khởi động phần mềm Kiran’s Typing Tutor
Chọn tên trong ô User Name rồi chọn Typing Practice
Chọn hàng phím cơ sở - HomeKeys-Qwerty rồi gõ
Với học sinh trung bình yếu, các em mới thường chỉ dừng lại bài ở mức độ gõ hàng cơ sở. Nhưng với học sinh khá giỏi, thì học sinh sẽ không dừng lại ở việc gõ các phím ở hàng cơ sở mà yêu cầu chọn hàng trên, hàng dưới mức độ khó hơn.
Bên cạnh hệ thống bài tập, việc tổ chức các hình thức dạy học trong giờ thực hành cũng rất quan trọng. Giờ thực hành muốn thu hút học sinh phải triển khai nhiều hình thức tổ chức dạy học khác nhau. Nếu chỉ có hoạt động thực hành cá nhân đơn điệu thì sẽ dễ gây nhàm chán cho học sinh. Thông thường, để kích thích sự hứng thú và tính tích cực của học sinh, tôi hay tổ chức thi thực hành.
Kết quả khi tiến hành:
Tước đây, tỉ lệ học sinh có khả năng gõ đúng qui tắc gõ mười ngón không nhiều. Sau khi tôi trăn trở tìm ra các giải pháp và thử nghiệm những biện pháp
này thì không những khả năng gõ mười ngón của học sinh đã chuyển biến rõ rệt mà học sinh còn yêu thích những giờ học gõ bàn phím hơn. Cụ thể: Số học sinh (HS) tham gia: 112 em; TL: 100%
STT
Nội dung thử nghiệm
Kết quả trước thử nghiệm(HS)
Kết	quả	sau	thử nghiệm (HS)
1
Kiến thức gõ mười ngón
45 - 40%
78 - 70%
2
Kĩ năng trình bày văn bản
34 - 30%
70 - 62%
3
Thái độ khi luyện gõ (Nghiêm túc, yêu thích)
40 - 36%
75 - 67%
* Một số hình ảnh minh họa trong các tiết học luyện gõ bàn phím:
Minh họa một tiết học bài luyện gõ bàn phím
7.2. Thuyết minh về phạm vi áp dụng giải pháp
Học sinh khối lớp 3 ở trường Tiểu học Đa Mai, Thành phố Bắc Giang.
7.3 Thuyết minh về lợi ích kinh tế, xã hội của giải pháp
Lợi ích đầu tiên có thể kể đến của việc đánh máy bằng 10 ngón tay là rút ngắn được thời gian hoàn thành văn bản, tăng năng suất công việc. Bên cạnh đó, việc gõ bàn phím bằng 10 ngón sẽ giúp bạn tăng cường khả năng phản xạ với ngôn ngữ hơn. Việc đánh máy bằng cả 10 ngón cũng giảm thiểu khả năng mỏi tay hơn, đặc biệt là phải nhập liệu trong thời gian dài. Bên cạnh đó còn tạo cho học sinh tính kiên nhẫn, kiên trì tác phong làm việc và lao động chuyên nghiệp với máy tính là nền tảng tạo nên con người trong thời đại mới.
* Cam kết: Chúng tôi cam đoan những điều khai trên đây là đúng sự thật và không sao chép hoặc vi phạm bản quyền.
Xác nhận của cơ quan, đơn vị	Tác giả của giải pháp
Trần Hoài Nga